Skip to main content

Αντέχει η Ευρώπη τα μέτρα λιτότητας;

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν κορυφαίοι οικονομολόγοι για τη φρενίτιδα εφαρμογής μέτρων λιτότητας που επικρατεί μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Της Κωνσταντίνας Δημητρούλη

«Όχι άλλο κάρβουνο….». Ιστορική ατάκα του ελληνικού κινηματογράφου, η οποία είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ. Αν οι διακεκριμένοι οικονομολόγοι ανά τον κόσμο την γνώριζαν, είναι σίγουρο ότι θα την είχαν χρησιμοποιήσει σε μία προσπάθεια να πείσουν τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης να σταματήσουν τη φρενίτιδα εφαρμογής μέτρων λιτότητας.

Αντί αυτής τη φράσης έχουν χρησιμοποιήσει όλους τους δυνατούς τρόπους για να προειδοποιήσουν. Πρώτον, η σκληρή λιτότητα που ανακοινώνουν είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Δεύτερον, τα μέτρα λιτότητας ενδέχεται να δημιουργήσουν μία παρατεταμένη πολιτική και κοινωνική αστάθεια. Τρίτον, τα μέτρα λιτότητας δεν χτυπάνε το κακό στη ρίζα του και τέταρτον οι πολιτικές αυτές είναι πιθανό να οδηγήσουν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα καθηλώνοντας την οικονομία της ευρωζώνης σε μία ύφεση χωρίς διεξόδους. Για να μην μιλήσουμε φυσικά για τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη συνοχή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, καθώς ενδέχεται να δημιουργήσουν μία Ενωμένη Ευρώπη πολλών ταχυτήτων.

Για να είμαστε όμως πιο συγκεκριμένοι, καλό θα ήταν να παραθέσουμε μερικές από τις εκτιμήσεις κορυφαίων οικονομολόγων και παραγόντων της αγοράς. Εάν η Ευρώπη εφαρμόσει «ένα συντονισμένο σχέδιο λιτότητας», «διατρέχει τον κίνδυνο μίας καταστροφής», με την ανάπτυξή της να τελματώνεται και την ανεργία να εκτινάσσεται, προειδοποιεί ο Νομπελίστας οικονομολόγος Γιόζεφ Στίγκλιτς.

 Παρόμοιες προειδοποιήσεις έχει διατυπώσει και ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, ο Ελί Κοέν του γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS), αλλά και ο επίσης Νομπελίστας οικονομολόγος Ρόμπερτ Μάντελ.

Και ενώ οι Ευρωπαίοι πολίτες αρχίζουν παρ’ όλα αυτά να σιγοτραγουδούν στίχους από το τραγούδι «Εφάπαξ» του Κότσιρα και του Μαχαιρίτσα «μου μάθανε…να σφίγγω τα λουριά με τόση μαστοριά», εμφανίζονται και άλλοι διακεκριμένοι οικονομολόγοι να προβλέπουν ότι οι αδύναμες οικονομίες της Ευρωζώνης δύσκολα θα αποφύγουν στο μέλλον τη στάση πληρωμών ή την αναδιάρθρωση χρέους.

Εύλογα λοιπόν γεννάται το ερώτημα γιατί τελικά οι ευρωπαϊκές χώρες επιδεικνύουν τόσο ζήλο στα μέτρα λιτότητας; Δύο θα μπορούσαν να είναι οι απαντήσεις: πρώτον τα μέσα μαζικής ενημέρωσης επί μήνες φόβισαν τον κόσμο και τις κυβερνήσεις φέρνοντας την Ελλάδα ως παράδειγμα προς αποφυγήν.

Δηλαδή ούτε λίγο ούτε πολύ τους πέρασαν το μήνυμα ότι, αν δεν πράξετε να δέοντα, οι αγορές σας περιμένουν στην γωνία και θα σας γονατίσουν όπως την ελληνική οικονομία. Και δεύτερον και πιο πιθανό για μία ακόμα φορά οι Βρυξέλλες αδυνατούν να εξετάσουν τις χώρες μέλη κατά περίπτωση, λαμβάνοντας όμως αποφάσεις με γνώμονα έναν κεντρικό και συντονισμένο σχεδιασμό.

Εν κατακλείδι, λοιπόν, το μόνο που εύχονται όλοι είναι οι κινήσεις της Ενωμένης Ευρώπης να διαψεύσουν τους διακεκριμένους οικονομολόγους. Δύσκολο αν σκεφτεί κανείς ότι οι μισοί εξ αυτών που ισχυρίζονται ότι τα μέτρα είναι ομοιοπαθητικά και ενδέχεται να ανακόψουν την πορεία ανάκαμψης έχουν τιμηθεί με Νόμπελ οικονομίας, ενώ παράλληλα είχαν προβλέψει με μοναδική ακρίβεια την χρηματοοικονομική κρίση του 2008!

ZENITH