του Τάσου Τασιούλα
Η πίεση που ασκούν οι «θεσμοί» ή οι «εταίροι» μας στην ελληνική κυβέρνηση είναι πρωτοφανής. Ειδικά η απειλή να μην έχει πρόσβαση η χώρα μας στα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020) αποτελεί αιτία όχι για να βγει η Ελλάδα από την ευρωζώνη, αλλά να μην έχει νόημα η παρουσία της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όλα αυτά τα χρόνια από το 1981 μέχρι σήμερα τα «πακέτα στήριξης», τα «κοινοτικά πλαίσια στήριξης» και το ΕΣΠΑ ήταν ο μόνος τρόπος που ξέρουμε στη χώρα μας για να κάνουμε έργα υποδομής, για να κάνουμε βήματα προόδου σε όλους τους τομείς, για να έχει χρήματα, προκειμένου να κινείται, η αγορά. Η όποιας μορφής επιχειρηματικότητα βασίζεται στο οικοδόμημα των συγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων και τα συγκεκριμένα «πακέτα» αποτελούν τον μόνο απτό λόγο σε επίπεδο πολιτών για να αποτελεί η χώρα μας μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια, με το «πάγωμα» του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, η μόνη πηγή ζεστού χρήματος (εκτός από τα δανεικά) ήταν τα κοινοτικά κονδύλια. Μάλιστα, οι εταίροι μας στην περίπτωση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, με την κρίση και με τις επιπτώσεις που είχε στην Ελλάδα, έδειξαν την αλληλεγγύη τους, δίνοντας τη δυνατότητα μείωσης της ελληνικής συμμετοχής στο ελάχιστο.
Αυτή η κίνηση απέδειξε το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για την κατάσταση στη χώρα μας και ήταν ανάσα για τη συνέχιση σημαντικών έργων και δράσεων, που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητά μας.
Τώρα, σύμφωνα τουλάχιστον με το «Βήμα της Κυριακής», οι κοινοτικές υπηρεσίες απειλούν ότι η χώρα μας δε θα έχει πρόσβαση –άγνωστο για πόσο- στα κοινοτικά ταμεία. Οι ίδιες υπηρεσίες ως αιτία προβάλλουν το γεγονός ότι πρέπει να εξεταστούν τεχνικές λεπτομέρειες στη δομή και τη συγκρότηση των νέων διαχειριστικών αρχών.
Το ότι υπήρχε πρόβλημα το καταλάβαμε όλοι από τη μεγάλη καθυστέρηση στην έναρξη του ΣΕΣ. Ο πρώτος χρόνος χάθηκε, διότι αναλώθηκε σε τεχνικά ζητήματα και ήδη κινδυνεύει να χαθεί και ο δεύτερος, παρά το γεγονός ότι από ελληνικής πλευράς τα πολλά έργα – γέφυρα που υπήρχαν έδιναν την αισιοδοξία ότι για πρώτη φορά θα μπούμε σε προγραμματική περίοδο, με ώριμα έργα και απορροφήσεις με το καλημέρα και δε θα περιμένουμε και πάλι την τελευταία στιγμή να απορροφήσουμε τα κονδύλια με την ψυχή στο στόμα…
Για την περιοχή μας η ολοκλήρωση του σχεδιασμού είναι έτοιμη εδώ και καιρό σε περιφερειακό επίπεδο και έπειτα από τις αναμενόμενες καθυστερήσεις σε κεντρικό επίπεδο η διαχειριστική αρχή κάθεται μήνες τώρα και περιμένει την έγκριση και την έναρξη από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Τα προβλήματα με τις διαχειριστικές αρχές, που ουσιαστικά «τρέχουν» τα κοινοτικά προγράμματα, ήταν γνωστά εδώ και τρία χρόνια. Υποτίθεται ότι γίνονταν συνεχείς βελτιώσεις, ώστε να πιάσουμε το τέλειο, που απαιτούσε η Κομισιόν. Και υποτίθεται επίσης ότι το πιάσαμε και γι’ αυτό άλλωστε δόθηκε η γνωστή «παράταση» στην ολοκλήρωση του ΕΣΠΑ (τέταρτη προγραμματική περίοδος) και γι’ αυτό άρχισε η προετοιμασία του ΣΕΣ.
Η ροή δε των χρηματοδοτήσεων από τα κοινοτικά κονδύλια ήταν αδιάλειπτη και χωρίς κανένα πρόβλημα, οπότε τίθεται το ερώτημα «γιατί τώρα μπαίνει η χώρα στον… πάγο;».
Ο χρόνος σε καμιά περίπτωση δεν είναι τυχαίος. Και μπορεί να έχουν οι κοινοτικές υπηρεσίες κάποιο δίκιο σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τεχνικά ζητήματα στις διαχειριστικές αρχές, πλην όμως αυτό δεν μπορεί να αποτελεί αιτία για να «παγώσει» η πρόσβαση της χώρας στα κοινοτικά ταμεία.
Ως μέσο πίεσης μπορεί να είναι αποτελεσματικό. Νομίζω ότι και ο τελευταίος πολίτης μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει να σταματήσουν τα κοινοτικά προγράμματα και η ροή χρηματοδοτήσεων στην ελληνική οικονομία. Σε αντίθεση με τα δάνεια, τα χρήματα αυτά τα δικαιούται η Ελλάδα και είναι ο μοναδικός μοχλός κίνησης οποιασδήποτε μορφής οικονομίας και ανάπτυξης στη χώρα, με άμεσο αντίκτυπο σε αυτό που ονομάζουμε πραγματική οικονομία.
Αν σταματήσουν τα κοινοτικά προγράμματα παύει να δουλεύει και η καρδιά της οικονομίας στη χώρα. Οι επιπτώσεις θα είναι δραματικές. Κατά τη γνώμη ανθρώπων που διαχειρίζονται τα κοινοτικά κονδύλια ο αντίκτυπος θα είναι πιο άμεσος ακόμη κι από την αδυναμία είσπραξης μιας από τις δόσεις για τις οποίες τόσος ντόρος γίνεται σήμερα. Θα αποτελεί «τρομοκρατική ενέργεια» με θύματα μόνο τους αθώους πολίτες μιας χώρας, ασχέτως αν η διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων δεν ήταν ποτέ η καλύτερη δυνατή κι αυτό το πιστεύουν και οι ίδιοι οι πολίτες. Είναι όμως άλλης ποιότητας ζήτημα αυτό και προφανώς δεν μπορεί να αποτελέσει αφορμή ή αιτία διακοπής των χρηματοδοτήσεων. Ό,τι πονάει δεν το κόβεις…
Αν όλο αυτό το σκηνικό έχει τεχνοκρατική βάση, τότε είναι βέβαιο ότι μπορεί να λυθεί μέσα σε λίγες μέρες. Αν όμως αποτελεί πίεση των εταίρων προς την Ελλάδα, με αφορμή τις επιλογές της νέας κυβέρνησης, τότε θα πρέπει να θεωρείται casus belli. Και θα πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πόσο αδίστακτοι μπορούν να γίνουν οι Ευρωπαίοι «συγγενείς» μας και με πόση απανθρωπιά μπορούν να φερθούν σε έναν από τους «αδύναμους κρίκους» του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Πολιτικά αυτή η κίνηση αποτελεί χτύπημα κάτω από τη μέση. Και τις συνέπειες αυτής της ενέργειας δύσκολα μπορεί σε επίπεδο κοινωνίας να τις υπολογίσει κάποιος.
Την επόμενη μέρα δε θέλω ούτε μπορώ να τη φανταστώ.
Σε πολιτικό επίπεδο προφανώς αποτελεί κήρυξη πολέμου. Θέλουν οι εταίροι μας (και όχι μόνο οι αρχηγοί των δανειστών μας) εκτός από την κυβέρνηση να έχουν απέναντί τους κι έναν ολόκληρο λαό; Μήπως ήρθε η ώρα της δικαίωσης του ΚΚΕ, των εξωκοινοβουλευτικών αριστερών και των ακροδεξιών πολιτικών δυνάμεων, που ζητούν να φύγει η χώρα από τα… δεσμά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των «ΕΣΠΑ του κεφαλαίου» κτλ.;
Όταν το παιδί γκρινιάζει δεν το αφήνεις να πεινάσει μέχρι θανάτου. Νομίζω αυτό το ξέρουν και στις χειρότερες οικογένειες.
Αδυνατώ να πιστέψω όλα αυτά τα σενάρια και θεωρώ ότι με κάποιες τεχνικές παρεμβάσεις όλα θα λυθούν και μάλιστα πολύ σύντομα γιατί χάθηκε πολύτιμος χρόνος.
Σε αντίθετη περίπτωση είμαστε ήδη μπροστά στον γκρεμό.
