Βρίσκω θετικό το γεγονός, ότι για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια αναδεικνύεται ο γεωστρατηγικός ρόλος της χώρας μας, όχι μόνον με την αναγνώριση από φίλους και μη, αλλά και με δικές μας πρωτοβουλίες. Και θεωρώ πως αποβαίνει ωφέλιμο να το επαναλαμβάνει όπου δει ο υπουργός Εξωτερικών κ. Ν. Κοτζιάς, ώστε να το αντιληφθούν και όσοι δεν θέλουν να καταλάβουν.
Βεβαίως, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. θεωρούν απαραίτητη την παρουσία μας στο πλευρό τους, εξ ού και η διαλλακτικότητα που επιδεικνύεται από τους Ευρωπαίους στην άνευ λόγου σύγκρουσή μας μαζί τους (άλλο πράγμα είναι η δυναμική διεκδίκηση, άλλο ο «τσαμπουκάς»).
Φαίνεται πως αργά έγινε αντιληπτό από τους πολιτικούς μας το γεγονός της υψίστης γεωστρατηγικής σημασίας της χώρας μας, γι’ αυτό και δεν είχε γίνει καμιά προσπάθεια αξιοποίησής της, με τους αρμοδίους υπουργούς πρόθυμους να προσφέρουν, χωρίς αίτημα για κάποιο αντάλλαγμα.
Το 2015 αναμένεται να είναι η χρονιά που το μετριοπαθές, σουνιτικό, πολιτικό Ισλάμ θα δει κάποιους από τους στόχους του να επιτυγχάνονται. Η Μέση Ανατολή ακόμα δεν έχει ηρεμήσει από τις αλλαγές που ξεκίνησαν να συμβαίνουν εκεί την προηγούμενη δεκαετία. Οι αλλαγές αυτές δεν θα ολοκληρωθούν ομαλά, αλλά είναι ήδη εμφανείς στην Συρία και στη Λιβύη και σχετίζονται με την ισχυροποίηση του Ιράν.
Το 2015 στη Μέση Ανατολή εξακολουθούν να βρίσκονται υπό εξέλιξη η λιβυκή και η συριακή κρίση, με την πρώτη να αποσταθεροποιεί τη βόρεια Αφρική και την δεύτερη να έχει ακόμα μεγαλύτερη επίδραση μέχρι και στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, ιδωμένες υπό το πρίσμα της επανασύσφιγξης των σχέσεων ΗΠΑ-Ιράν και του πόλεμου δι’ αντιπροσώπων μεταξύ σουνιτών και σιιτών σε Συρία και Ιράκ.
Σύμφωνα με μελέτη του Stratfor, αναδημοσιευμένη στο On Alert, υπονομεύεται το κλίμα στην περιοχή και από την ραγδαία πτώση της τιμής του πετρελαίου. Την ώρα που η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, διαθέτουν αποθεματικά, με τα οποία μπορούν στηριχθούν, οι λοιπές πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής αντιμετωπίζουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα.
Επί δεκαετίες αυταρχικά καθεστώτα σε χώρες όπως η Αλγερία ή η Υεμένη, είχαν καταφέρει να αναχαιτίσουν τα ένοπλα ισλαμικά κινήματα, ακολουθώντας, εν μέρει, το μοντέλο διακυβέρνησης που είχε εισάγει ο Νάσερ στην Αίγυπτο. Το ίδιο ισχύει και για τις διάφορες μοναρχίες του Κόλπου. Οι ΗΠΑ, όχι μόνο συνεργάζονταν στενά με τα καθεστώτα αυτά, αλλά αντιμετώπισαν τις χώρες του Κόλπου ως ένα αποτελεσματικό αντίβαρο κατά του Ιράν και του Ιράκ, επί εποχής Σαντάμ
Σήμερα, το καθεστώς του Σαντάμ δεν υπάρχει και έχει αντικατασταθεί από μια ασταθή δημοκρατία, η οποία απειλείται με κατάρρευση από το Ισλαμικό Κράτος. Τα παλαιά καθεστώτα σε Αίγυπτο, Τυνησία και Λιβύη δεν υπάρχουν πια. Την ίδια ώρα Σαουδική Αραβία, Ομάν και Αλγερία βρίσκονται σε μεταβατική φάση, η οποία πιθανόν θα ολοκληρωθεί εντός του 2015.
Συμφώνως με την μελέτη του Stratfor, η πτώση της τιμής του πετρελαίου άνω του 40% πιέζει ιδιαίτερα το σιιτικό Ιράν και την σιιτική κυβέρνηση του Ιράκ, που όμως είναι και οι βασικοί, οικονομικοί και θρησκευτικοί αντίπαλοι της Σαουδικής Αραβίας, στην περιοχή. Χάρη στα τεράστια αποθεματικά κεφάλαια που συγκέντρωσε, η Σαουδική Αραβία, δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα στα επόμενα 1-3 χρόνια που αναμένεται να παραμείνουν χαμηλά οι τιμές του πετρελαίου. Πολιτικός στόχος της Σαουδικής Αραβίας είναι, πέραν του οικονομικού πλήγματος στο Ιράν, η αποκατάσταση των σχέσεων με άλλες σουνιτικές χώρες της περιοχής, που είχαν διαταραχθεί.
Η προσέγγιση όμως ΗΠΑ-Ιράν, δεν δυσαρέστησε μόνον το Ισραήλ, αλλά επέφερε και επαναπροσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας με το Κατάρ, καθώς οι μοναρχίες του Κόλπου προσπαθούν να προωθήσουν τα συμφέροντά τους, ενόψει της αλλαγής στάσης των ΗΠΑ έναντι του Ιράν.
Και στην Λιβύη η διαμάχη σουνιτών και σιιτών καλά κρατεί. Ωστόσο στο παιχνίδι στη Λιβύη εμπλέκεται και η σουνιτική Αίγυπτος, η οποία όμως αντιτίθεται στις ακραίες σουνιτικές ομάδες που μάχονται στη Λιβύη και υποστηρίζονται κυρίως από το Κατάρ και την Τουρκία. Η Αίγυπτος έχει όμως έρθει κοντά με την Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και όλοι μαζί υποστηρίζουν τον αντίπαλο των φανατικών ισλαμιστών, στρατηγό Χαλιφά Χιφτέρ.
Δίπλα σ’ αυτές τις χώρες, και με την Τουρκία να έχει αποδυναμωθεί, αφού επέλεξε την ενίσχυση του Ισλαμικού Κράτους, καθίσταται εμφανές πόσο μεγάλη αξία αποκτά η γεωστρατηγική θέση της χώρας μας. Χωρίς να προσθέσουμε και όσα συμβαίνουν στα βόρειά μας.
Ο Μακεδών
