Skip to main content

Είναι τελικά όλα εύθραυστα;

Η Enron σχηματίστηκε το 1985 με έδρα το Χιούστον των ΗΠΑ. Μέχρι την κατάρρευσή της τον Δεκέμβρη του 2001, υπήρξε ηγέτιδα πολυεθνική εταιρία παραγωγής ενέργειας.
Η Enron σχηματίστηκε το 1985 με έδρα το Χιούστον των ΗΠΑ. Μέχρι την κατάρρευσή της τον Δεκέμβρη του 2001, υπήρξε ηγέτιδα πολυεθνική εταιρία παραγωγής ενέργειας. Το 1994, το περιοδικό Fortune την κατέταξε ως την 438η μεγαλύτερη επιχείρηση του κόσμου ενώ το 1995 είχε έσοδα άνω του 9,2δις$ με λειτουργικά κέρδη 944εκατ.$. Η πολυεθνική Enron είχε παρουσία σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου: έκλεινε διακρατικές συμφωνίες με μεγάλα κράτη όπως την Ινδία και την Κίνα, ενώ στο Gasport της Ρωσίας κατασκεύαζε το μεγαλύτερο αγωγό φυσικού αερίου τότε στον κόσμο.

Η Enron χρησιμοποίησε τεχνικές δημιουργικής-επιθετικής λογιστικής και απέκρυπτε πληροφορίες για τα δανειακά της κεφάλαια, ωραιοποιώντας έτσι τις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις. Συστήνοντας μία σειρά από εταιρίες ειδικού σκοπού, αφαιρούσε τεράστιες δαπάνες από τον ισολογισμό της, με συνέπεια η μετοχή της να έχει μεγάλη απήχηση στο επενδυτικό κοινό.

Η Enron όμως αναλώθηκε και σε πολιτικά σκάνδαλα. Προσέφερε σημαντικά ποσά στον επικεφαλή των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, ενίσχυσε οικονομικά την προεκλογική εκστρατεία του George Bush Jr. και προσέφερε θέσεις εργασίας σε συγγενείς γερουσιαστών.

Ο τύπος δεν έλειπε από αυτήν την ιστορία αφού πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο συνεχώς ενίσχυε με δημοσιεύσεις τη χρηματιστηριακή αξία της μετοχής.
Ούτε φυσικά λείπανε οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης (Moody’s, Fitch, Standard & Poor’s) οι οποίοι συνέχιζαν να δίνουν άριστα στην Enron ακόμα και λίγες ημέρες προτού καταρρεύσει!

Η ελεγκτική εταιρία της Enron, η Arthur Andersen, αναμεμειγμένη στο σκάνδαλο, κατέρρευσε κι αυτή μετά την καταστροφή της Enron κι ας ήταν τότε μία από τις μεγαλύτερες λογιστικές εταιρίες παγκοσμίως (άνηκε στο περίφημο “Big Five” των ελεγκτικών οικονομικών εταιριών. Οι άλλες τέσσερις ήταν η PricewaterhouseCoopers, η Ernst & Young, η Deloitte και η KPMG).

Η φούσκα των dot-com, η οικονομική καταστροφή της Lehman Brothers με τα περίφημα χρεόγραφά της (All Weather 100% Growth), η πυραμίδα του Madoff, η ιστορία της Sunbeam είναι κάποιες άλλες κερδοσκοπικές ιστορίες που αποκαλύφθηκαν έκτοτε. Οι αντίστοιχες “Enron” της Ευρώπης υπήρξαν αρκετές: η κατάρρευση της ιταλικής Parmalat, η βρετανική ασφαλιστική Independent Insurance Company, ο φαρμακευτικός όμιλος Elan, απέδειξαν περίτρανα πως τα οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων δύναται να μαγειρευτούν (cooking the books) και τα κέρδη τους να χειραγωγηθούν. Το επενδυτικό κοινό εξαπατήθηκε από τις εταιρίες-κολοσσούς οι οποίες ήταν χτισμένες επάνω σε σαθρά θεμέλια και βουτηγμένες ως το μεδούλι στη διαπλοκή. Όμως οι περιπτώσεις αυτές δεν εξαπάτησαν μόνο τους επενδυτές και τον επιχειρηματικό κόσμο. Εξαπάτησαν ολόκληρο το θεσμό του χρηματιστηρίου προβάλλοντας την ευθραυστότητά του.

Σχεδόν σε όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις υπήρξαν ποινές που υποχρέωναν τους αυτουργούς να πληρώσουν βαριά πρόστιμα εκατομμυρίων δολαρίων. Πέραν τούτου, ο Bernard Madoff καταδικάστηκε σε 150 χρόνια κάθειρξη, ο Jeffrey Skilling (CEO της Enron) σε 25 χρόνια, ο Bernard Ebbers (CEO της WorldCom) σε 25 χρόνια, ο Calisto Tanzi (ιδρυτής και CEO της Parmalat) σε 10 χρόνια κοκ. Γιατί όμως στα ελληνικά σκάνδαλα ποτέ κανείς δεν τιμωρήθηκε; Γιατί η ατιμωρησία να είναι το πιο χαρακτηριστικό φαινόμενο της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας; Κανένας ακόμη δεν πλήρωσε για τη φούσκα του ελληνικού Χρηματιστηρίου το ‘99, για την υπόθεση Siemens, για τα δομημένα ομόλογα ή για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Κανένας διεφθαρμένος πολιτικός δεν έχει τιμωρηθεί για τις καταχρήσεις που έκανε και τις «χορηγίες» που έλαβε. Γιατί να ζούμε σε μία τόσο ελαστική κοινωνία; Ίσως τελικά η οικονομία μας να οδηγήθηκε στο ξεχείλωμα από την πολύ «ελαστικότητα» και από το άθραυστο του ελληνικής διαφθοράς…

ZENITH