του Γιώργου Μητράκη
Σύμφωνα με τον Εμπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης δύο στα τρία μαγαζιά της πόλης κατέγραψαν μείωση τζίρου στην πρόσφατη χειμερινή εκπτωτική περίοδο.
Μεσοσταθμικά, η μείωση είναι 25% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014, κάτι που –όπως σημειώνει ο ΕΣΘ- επιβεβαιώνει τη ρήση «κάθε πέρσι πολύ καλύτερα, κάθε φέτος και χειρότερα!».
Προφανώς τα στοιχεία αυτό δείχνουν, αλλά ως γνωστόν με τη στατιστική και τους μέσους όρους συχνά η αλήθεια χάνεται. Εν προκειμένω, ας κωδικοποιήσουμε έξι αλήθειες για την αγορά της Θεσσαλονίκης:
Πρώτη αλήθεια: Οι φετινές εκπτώσεις συνέπεσαν με την προεκλογική περίοδο και τις πρώτες ημέρες της νέας κυβέρνησης. Δηλαδή πραγματοποιήθηκαν σε περίοδο αντικειμενικής αβεβαιότητας για την οικονομία και την κοινωνία με σοβαρές συνέπειες στην κατανάλωση. Ακολούθησαν, μάλιστα, μια εορταστική περίοδο που για λόγους πολιτικής αβεβαιότητας ήταν καχεκτική και κατέγραψε αρνητικό πρόσημο σε σχέση με τα Χριστούγεννα του περασμένου χρόνου. Άρα δεν μιλάμε για εκπτωτική περίοδο συγκρίσιμη με τις αντίστοιχες των προηγούμενων χρόνων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όσοι έχασαν δεν είναι χαμένοι.
Δεύτερη αλήθεια: Τα τελευταία πέντε χρόνια η αγορά έχει πληγεί συντριπτικά από τη μεγάλη οικονομική κρίση. Η αδυναμία και ο συντηρητισμός των καταναλωτών, που οφείλεται στον περιορισμό μέχρι εξαφανίσεως των εισοδημάτων και την αβεβαιότητα για το αύριο, οδήγησαν την κατανάλωση σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Το γεγονός ότι εξ’ αυτού του λόγου πολλά καταστήματα έκλεισαν, περιόρισε την πτώση τζίρου σε όσα επιβίωσαν, αλλά αυτό δεν είναι λύση. Εντάσσεται στη λογική «ο θάνατός σου η ζωή μου», που κανείς δεν θέλει.
Τρίτη αλήθεια: Η έρευνα του ΕΣΘ γίνεται ανάμεσα στα μέλη του, τα οποία στο κέντρο της Θεσσαλονίκης δεν αντιπροσωπεύουν μειοψηφικό ποσοστό της εμπορικής δραστηριότητας. Μόνο στην Τσιμισκή, στον πιο εμπορικό δρόμο της Θεσσαλονίκης, τα πολυκαταστήματα, οι αλυσίδες και τα εμπορικά κέντρα αντιπροσωπεύουν το 70% των πωλήσεων. Ούτε το Notos Gallery, ούτε το Attica, ούτε το Zara, ούτε ο Καννελόπουλος, ούτε τα άλλα μεγάλα μαγαζιά έχουν σχέση με τον ΕΣΘ.
Τέταρτη αλήθεια: την αγορά της Θεσσαλονίκης –ιδίως του κέντρου- αιμοδοτούσαν πάντα οι απ’ έξω, οι Έλληνες και ξένοι επισκέπτες της πόλης. Όσο περισσότεροι την επισκέπτονται, τόσο περισσότερο δουλεύουν τα καταστήματα. Αυτό σημαίνει ανοιχτή αγορά το Σαββατοκύριακο, «λευκές νύχτες» και την εξάντληση όποιου άλλου «κόλπου» και πιθανότητας υπάρχει για να φθάσουν επισκέπτες στην πόλη. Είναι κάτι που απαιτεί θυσίες, τις οποίες ο ΕΣΘ δεν επιθυμεί να κάνουν τα μέλη του –για την ακρίβεια υποστηρίζει ότι δεν μπορούν-, γι’ αυτό και αγωνίζεται για κλειστά μαγαζιά την Κυριακή.
Πέμπτη αλήθεια: Σε όλο τον κόσμο και σχεδόν σε όλες τις πόλεις το λιανεμπόριο καταναλωτικών ειδών βρίσκεται συγκεντρωμένο στο κέντρο και σε οργανωμένα εμπορικά κέντρα και όχι σε κάθε γειτονιά, κάθε δρόμο και κάθε δρομάκι. Οι αγορές καλύπτουν, πλέον, και ψυχαγωγικές ανάγκες. Οι καταναλωτές συνηθίζουν να τις κάνουν μακριά από τη γειτονιά τους. Πρωτίστως για λόγους ποικιλίας και δευτερευόντως για τη βόλτα και το... μπούγιο. Πρόκειται για τρόπο ζωής, που δε αλλάζει.
Έκτη –και τελευταία, αλλά όχι έσχατη, αλήθεια: Μπορεί από το 2009 – 2010 να βρισκόμαστε σε κρίση, αλλά ο τζίρος των εμπορικών καταστημάτων –σύμφωνα με τον ΕΣΘ και τους άλλους εκπροσώπους του εμπορίου- πέφτει σταθερά επί δεκαετίες. Με βάση αυτή την πορεία έχει από ετών φτάσει στο μηδέν και ήδη βρίσκεται στο μείον. Τα μαγαζιά που βλέπουμε δεν υπάρχουν και οι σακούλες που κρατάμε είναι εικονικές. Κάτι δεν πάει καλά...
