Μπορεί στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, ο «μαθητής» να έλαβε πριν από λίγο καιρό τους επαίνους των «δασκάλων» του, ωστόσο οι βαθμοί του δείχνουν ότι πρέπει να εντατικοποιήσει την προσπάθεια
της Κωνσταντίνας Δημητρούλη
Το πρώτο τρίμηνο στο σχολείο επιφυλάσσει άλλοτε δυσάρεστες και άλλοτε ευχάριστες εκπλήξεις. Στη δεύτερη περίπτωση ο μαθητής απολαμβάνει την υψηλή βαθμολογία μαζί με τους διθυράμβους των καθηγητών του. Παρόλα αυτά η συνέχεια είναι το ίδιο κρίσιμη αλλά και αβέβαιη: είτε υποκύπτει στη μεγαλύτερη πίεση ώστε να διατηρήσει την υψηλή βαθμολογία του είτε χαλαρώνει με αποτέλεσμα οι επιδόσεις του να πέφτουν κατακόρυφα κατά το δεύτερο τρίμηνο. Δηλαδή η πορεία του εξαρτάται αποκλειστικά από τον ίδιο.
Στην περίπτωση λοιπόν της ελληνικής οικονομίας, ο «μαθητής» μπορεί να έλαβε πριν από λίγο καιρό τους επαίνους των «δασκάλων» του, ωστόσο οι βαθμοί του δείχνουν ότι όχι μόνο πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια αλλά και να την εντατικοποιήσει αν δεν θέλει να μείνει μεταξεταστέος στο τέλος της χρονιάς. Ίσως μάλιστα θα πρέπει να αλλάξει και τρόπο μελέτης γιατί απ’ ότι φαίνεται δεν αποδίδει όσο θα έπρεπε και όσο διατείνεται ότι συμβαίνει. Βέβαια πρέπει να πούμε ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο καλό μαθητή αλλά με έναν μαθητή που ξαφνικά από εκεί που έπαιρνε κάτω από τη βάση επί συναπτά έτη ξαφνικά αποφάσισε ότι πρέπει να γίνει επιμελής. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί από την μία μέρα στην άλλη.
Τι εννοώ με όλον αυτό το παραλληλισμό; τα στοιχεία για το ΑΕΠ (-3,5%) και την απασχόληση – ανεργία (12%), που ανακοινώθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, δείχνουν ξεκάθαρα ότι υπάρχει ένας εκρηκτικός συνδυασμός βαθιάς ύφεσης και σοβαρής αδυναμίας στην αγορά εργασίας. Το αποτέλεσμα αυτό σίγουρα δεν συνάδει με τους επαίνους που λάβαμε πριν από περίπου 10 ημέρες από την τρόϊκα. Μπορεί οι «δασκάλοι» μας να θέλουν να τονώσουν το ηθικό αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα της χειρότερης μεταπολέμικά διεθνούς οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, πολλοί είναι οι οικονομολόγοι που έχουν χτυπήσει τον κώδωνα κινδύνου όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για άλλες χώρες της ΕΕ ότι ο τρόπος μελέτης που έχουν επιλέξει ενδέχεται να τους δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα και να τους απομακρύνει από τον στόχο τους.
Και έρχεται πλέον η ΕΛ.ΣΤΑΤ να τους επιβεβαιώνει αποδίδοντας τη μείωση του ΑΕΠ στην πτώση των επενδύσεων αλλά και στη σημαντική μείωση της δημόσιας κατανάλωσης. Ποιος θα καταναλώσει όταν τα αυστηρά μέτρα λιτότητας έχουν περιορίσει σημαντικά την όποια δυνατότητα των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων να αγοράσουν το κάτι παραπάνω, ενώ η αβεβαιότητα και ο πανικός που έχουν δημιουργήσει έχει ως συνέπεια να κλείσουν τα πορτοφόλια τους και οι ελάχιστοι που έχουν απομείνει με χρήματα για σπατάλη;
Επιπλέον, ποιος θα έρθει να επενδύσει όταν από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα ακούει για μία ευρωπαϊκή χώρα που έχει επί χρόνια φανεί ασυνεπής στους ίδιους τους εταίρους της και όταν αυτή η χώρα μέσα στη βαθιά κρίση που διανύει εξακολουθεί να προβάλει για επιτυχίες τα αυτονόητα; Και ένα ακόμα στοιχείο, ποιος θα έρθει να επισκεφτεί απλά ως τουρίστας αυτή τη χώρα όταν φρόντισε στην αρχή της τουριστικής περιόδου να προβάλει τα σοβαρά προβλήματα του συστήματος υγείας αντί να τα επιλύσει με συστηματικό και σοβαρό τρόπο. Και θα κάνω την εξής ερώτηση: θα πηγαίνατε ποτέ διακοπές σε μία χώρα με το παιδί σας αν ακούγατε ότι τα νοσοκομεία δεν έχουν ούτε γάζες; Μάλλον η απάντηση είναι αρνητική.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αναγκαιότητα λήψης δημοσιονομικών μέτρων, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προβλημάτων του ελλείμματος και του χρέους. Ωστόσο, αυτό που χρειάζεται να γίνει ίσως για πρώτη φορά σε αυτή την χώρα είναι ένας σοβαρός διάλογος για επιπλέον μέτρα και κίνητρα που θα προσελκύσουν επενδύσεις αλλά και να σταματήσει το πολύ λέγειν και να γίνουν πράξη όλα αυτά που για μήνες τώρα ακούγονται.
Η λέξη κλειδί για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι ο σχεδιασμός. Δεν θα περάσει κανένα τρίμηνο μόνο με τους επαίνους και τις πολιτικές εντυπωσιασμού και επικοινωνίας. Οι γρήγορες αποφάσεις ώστε να δείξουμε πόσο καλοί μαθητές είμαστε στο μόνο που μπορούν να οδηγήσουν είναι σε κοινωνικό και οικονομικό μαρασμό. Πρέπει να κλειστούμε στο σπίτι να οργανωθούμε, να σκύψουμε το κεφάλι και να δουλέψουμε συστηματικά και σκληρά. Στο τέλος αυτής της δύσκολης από άποψη αυτοπειθαρχίας περιόδου όλοι θα διαπιστώσουν ότι έχουν ιδέες που μπορούν να υλοποιηθούν και να φέρουν ξανά τη χώρα στο μονοπάτι της ανάπτυξης. Αρκεί το κράτος να σταθεί αρωγός σε αυτό και να εγκαταλείψει τις μικροπολιτικές λογικές και τη τακτική του αποκλεισμού και του αφορισμού.
Σε μία κοινωνία και σε μία οικονομία που πάσχει από κρίση αρχών και ιδεών όλοι είναι απαραίτητοι εκτός από αυτούς που πιστεύουν ότι περνάς στο πανεπιστήμιο με σκονάκι. Με τον τρόπο αυτό κρύβαμε από την μεταπολίτευση και μετά τις αδυναμίες μας κάτω από το χαλί. Χρησιμοποιούσαμε όλα τα λυσάρια και τελικά δεν μαθαίναμε απολύτως τίποτα. Και εν τέλει τα τόσο αναγκαία μέτρα λιτότητας δεν θα πρέπει να έχουν στόχο την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στις αγορές ομολόγων αλλά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των ίδιων των πολιτών αλλά και των Ευρωπαίων εταίρων μας. Διαφορετικά αυτό που προβλέπεται είναι ότι θα χαθούν πολλά καλοκαίρια και πολλά χρόνια για να καλύψουμε τα κενά.
Το πρώτο τρίμηνο στο σχολείο επιφυλάσσει άλλοτε δυσάρεστες και άλλοτε ευχάριστες εκπλήξεις. Στη δεύτερη περίπτωση ο μαθητής απολαμβάνει την υψηλή βαθμολογία μαζί με τους διθυράμβους των καθηγητών του. Παρόλα αυτά η συνέχεια είναι το ίδιο κρίσιμη αλλά και αβέβαιη: είτε υποκύπτει στη μεγαλύτερη πίεση ώστε να διατηρήσει την υψηλή βαθμολογία του είτε χαλαρώνει με αποτέλεσμα οι επιδόσεις του να πέφτουν κατακόρυφα κατά το δεύτερο τρίμηνο. Δηλαδή η πορεία του εξαρτάται αποκλειστικά από τον ίδιο.
Στην περίπτωση λοιπόν της ελληνικής οικονομίας, ο «μαθητής» μπορεί να έλαβε πριν από λίγο καιρό τους επαίνους των «δασκάλων» του, ωστόσο οι βαθμοί του δείχνουν ότι όχι μόνο πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια αλλά και να την εντατικοποιήσει αν δεν θέλει να μείνει μεταξεταστέος στο τέλος της χρονιάς. Ίσως μάλιστα θα πρέπει να αλλάξει και τρόπο μελέτης γιατί απ’ ότι φαίνεται δεν αποδίδει όσο θα έπρεπε και όσο διατείνεται ότι συμβαίνει. Βέβαια πρέπει να πούμε ότι δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο καλό μαθητή αλλά με έναν μαθητή που ξαφνικά από εκεί που έπαιρνε κάτω από τη βάση επί συναπτά έτη ξαφνικά αποφάσισε ότι πρέπει να γίνει επιμελής. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί από την μία μέρα στην άλλη.
Τι εννοώ με όλον αυτό το παραλληλισμό; τα στοιχεία για το ΑΕΠ (-3,5%) και την απασχόληση – ανεργία (12%), που ανακοινώθηκαν από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, δείχνουν ξεκάθαρα ότι υπάρχει ένας εκρηκτικός συνδυασμός βαθιάς ύφεσης και σοβαρής αδυναμίας στην αγορά εργασίας. Το αποτέλεσμα αυτό σίγουρα δεν συνάδει με τους επαίνους που λάβαμε πριν από περίπου 10 ημέρες από την τρόϊκα. Μπορεί οι «δασκάλοι» μας να θέλουν να τονώσουν το ηθικό αλλά δεν αρκεί μόνο αυτό.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα της χειρότερης μεταπολέμικά διεθνούς οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, πολλοί είναι οι οικονομολόγοι που έχουν χτυπήσει τον κώδωνα κινδύνου όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για άλλες χώρες της ΕΕ ότι ο τρόπος μελέτης που έχουν επιλέξει ενδέχεται να τους δημιουργήσει σοβαρότατα προβλήματα και να τους απομακρύνει από τον στόχο τους.
Και έρχεται πλέον η ΕΛ.ΣΤΑΤ να τους επιβεβαιώνει αποδίδοντας τη μείωση του ΑΕΠ στην πτώση των επενδύσεων αλλά και στη σημαντική μείωση της δημόσιας κατανάλωσης. Ποιος θα καταναλώσει όταν τα αυστηρά μέτρα λιτότητας έχουν περιορίσει σημαντικά την όποια δυνατότητα των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων να αγοράσουν το κάτι παραπάνω, ενώ η αβεβαιότητα και ο πανικός που έχουν δημιουργήσει έχει ως συνέπεια να κλείσουν τα πορτοφόλια τους και οι ελάχιστοι που έχουν απομείνει με χρήματα για σπατάλη;
Επιπλέον, ποιος θα έρθει να επενδύσει όταν από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα ακούει για μία ευρωπαϊκή χώρα που έχει επί χρόνια φανεί ασυνεπής στους ίδιους τους εταίρους της και όταν αυτή η χώρα μέσα στη βαθιά κρίση που διανύει εξακολουθεί να προβάλει για επιτυχίες τα αυτονόητα; Και ένα ακόμα στοιχείο, ποιος θα έρθει να επισκεφτεί απλά ως τουρίστας αυτή τη χώρα όταν φρόντισε στην αρχή της τουριστικής περιόδου να προβάλει τα σοβαρά προβλήματα του συστήματος υγείας αντί να τα επιλύσει με συστηματικό και σοβαρό τρόπο. Και θα κάνω την εξής ερώτηση: θα πηγαίνατε ποτέ διακοπές σε μία χώρα με το παιδί σας αν ακούγατε ότι τα νοσοκομεία δεν έχουν ούτε γάζες; Μάλλον η απάντηση είναι αρνητική.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την αναγκαιότητα λήψης δημοσιονομικών μέτρων, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προβλημάτων του ελλείμματος και του χρέους. Ωστόσο, αυτό που χρειάζεται να γίνει ίσως για πρώτη φορά σε αυτή την χώρα είναι ένας σοβαρός διάλογος για επιπλέον μέτρα και κίνητρα που θα προσελκύσουν επενδύσεις αλλά και να σταματήσει το πολύ λέγειν και να γίνουν πράξη όλα αυτά που για μήνες τώρα ακούγονται.
Η λέξη κλειδί για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι ο σχεδιασμός. Δεν θα περάσει κανένα τρίμηνο μόνο με τους επαίνους και τις πολιτικές εντυπωσιασμού και επικοινωνίας. Οι γρήγορες αποφάσεις ώστε να δείξουμε πόσο καλοί μαθητές είμαστε στο μόνο που μπορούν να οδηγήσουν είναι σε κοινωνικό και οικονομικό μαρασμό. Πρέπει να κλειστούμε στο σπίτι να οργανωθούμε, να σκύψουμε το κεφάλι και να δουλέψουμε συστηματικά και σκληρά. Στο τέλος αυτής της δύσκολης από άποψη αυτοπειθαρχίας περιόδου όλοι θα διαπιστώσουν ότι έχουν ιδέες που μπορούν να υλοποιηθούν και να φέρουν ξανά τη χώρα στο μονοπάτι της ανάπτυξης. Αρκεί το κράτος να σταθεί αρωγός σε αυτό και να εγκαταλείψει τις μικροπολιτικές λογικές και τη τακτική του αποκλεισμού και του αφορισμού.
Σε μία κοινωνία και σε μία οικονομία που πάσχει από κρίση αρχών και ιδεών όλοι είναι απαραίτητοι εκτός από αυτούς που πιστεύουν ότι περνάς στο πανεπιστήμιο με σκονάκι. Με τον τρόπο αυτό κρύβαμε από την μεταπολίτευση και μετά τις αδυναμίες μας κάτω από το χαλί. Χρησιμοποιούσαμε όλα τα λυσάρια και τελικά δεν μαθαίναμε απολύτως τίποτα. Και εν τέλει τα τόσο αναγκαία μέτρα λιτότητας δεν θα πρέπει να έχουν στόχο την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στις αγορές ομολόγων αλλά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των ίδιων των πολιτών αλλά και των Ευρωπαίων εταίρων μας. Διαφορετικά αυτό που προβλέπεται είναι ότι θα χαθούν πολλά καλοκαίρια και πολλά χρόνια για να καλύψουμε τα κενά.
