Ο Λένιν είχε χρησιμοποιήσει τον όρο «χρήσιμος ηλίθιος» για να χαρακτηρίσει εκείνον που υπηρετεί κάποιον χωρίς να το αντιλαμβάνεται. Στη λενινιστική τακτική της προπαγάνδας, υποστηρίζεται πως δεν θα επιχειρήσεις κατ’ αρχάς να πείσεις τον αντίπαλο να ενταχθεί στο κομμουνιστικό κόμμα, αλλά πρώτα θα τον καταστήσεις ουδέτερο. Δηλαδή, δεν χρειάζεται να καταβληθούν προσπάθειες να κραυγάζει ζήτω το προλεταριάτο, που δεν θα ευοδωθούν, αλλά αρκεί ως πρώτο βήμα, να μη καταφέρεται εναντίον του.
Όταν θα πεισθεί να το αποδεχθεί, τότε θα ακολουθήσει το δεύτερο στάδιο προπαγάνδισης, να αρχίσει δηλαδή να το συμπαθεί. Και μετά, το τρίτο στάδιο, αυτό της ένταξης, θα έχει λιγότερες δυσκολίες.
Άλλωστε, ως ουδέτερος, ήδη παρέχει υπηρεσίες στο κομμουνιστικό κόμμα, αφού στις συζητήσεις με τους αστούς μπορεί μεν να μη το υποστηρίζει, αλλά και δεν το καταδικάζει. Χωρίς δηλαδή να είναι κομμουνιστής, προσφέρει στον κομμουνισμό ύψιστη υπηρεσία, πιστεύοντας ότι επιτελεί έργο διαλλακτικότητας, που ωφελεί τον ίδιο εμφανιζόμενος ως «προοδευτικός».
Δυστυχώς, αυτόν τον όρο του «χρήσιμου ηλίθιου» είχε για τίτλο άρθρο του ο βρετανικός Guardian, για τον κ Τσίπρα: «Ο Τσίπρας ρισκάρει να γίνει ο χρήσιμος ηλίθιος του Πούτιν». Η βρετανική εφημερίδα, είναι βεβαίως συστημική, αλλ’ έχει μεγάλο κύρος στον αστικό κόσμο, αυτόν δηλαδή που καθορίζει το μέλλον μας (πλην της Ελλάδας, εδώ και δεκαετίες).
Το άρθρο δημοσίευσε εχθές η Voria.gr. Εδώ θέλω να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις. Κατ’ αρχάς, το τελευταίο διάστημα υπάρχει πληθώρα δημοσιευμάτων στον αμερικανικό και ευρωπαϊκό Τύπο, που δείχνουν είτε ανησυχία είτε αποστροφή σε ενδεχόμενη περεταίρω σύσφιγξη των ελληνορωσικών σχέσεων. Δεν μπορεί να πει κάποιος με βεβαιότητα, αν η εκφραζόμενη ανησυχία είναι πραγματική ή προσχηματική. Τα πράγματα δείχνουν το πρώτο.
Δημοσιεύματα του γερμανικού τύπου φέρουν την κ. Μέρκελ και τον κ. Σόιμπλε να έχουν διάσταση απόψεων -κάποιοι μίλησαν και για ρήξη- με την κα. Μέρκελ να λαμβάνει σοβαρά υπόψη την γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας, ενώ ο κ. Σόιμπλε αδιαφορεί γι’ αυτήν την παράμετρο και ενδιαφέρεται μόνον για την οικονομική.
Φαίνεται επομένως να πιστεύουν -Αμερικανοί και Γερμανοί- ότι δεν πρέπει με κανένα τρόπο να εξωθήσουν την Ελλάδα να αλλάξει προσανατολισμό. Ιδιαιτέρως τώρα, όπου η γεωστρατηγική της σημασία έχει ενισχυθεί σημαντικά, ευρισκόμενη στο μέσον ενός τριγώνου, του οποίου οι κορυφές φλέγονται: Ουκρανία, Λιβύη-Αφρική, Μέση Ανατολή. Τυχούσα αλλαγή προσανατολισμού της Ελλάδας δεν ανατρέπει τις ισορροπίες μόνον στην περιοχή, αλλά θα έχει παγκόσμιες συνέπειες.
Το ερώτημα επομένως -όπως το έθεσα σε πρόσφατο σημείωμα σ’ αυτήν την στήλη- δεν είναι τόσο αν η Ελλάδα θέλει να στραφεί προς την Ρωσία, αλλά κυρίως αφενός αν το επιτρέψει η Δύση και αφετέρου αν το δεχθεί η Ρωσία. Ως προς το δεύτερο, το άρθρο του Guardian αναφέρει αυτό που έχει γραφεί και σ’ αυτήν την στήλη.
«Ακόμη και να το ήθελε η Αθήνα, η Μόσχα δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Εξ ου και οι άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προσπαθούν να υποβαθμίσουν το ταξίδι, με πρώτη την Μέρκελ που το θεωρεί δευτερεύουσας σημασίας. Η Ρωσία πέφτει ολοένα και περισσότερο σε ύφεση. Οι κυρώσεις και η πτώση της τιμής του πετρελαίου την έχουν γονατίσει»
Δεν είναι όμως μόνον αυτό. Ο κ. Πούτιν γνωρίζει πως με κανένα τρόπο δεν θα επιτρέψουν οι ΗΠΑ και η Ευρώπη αλλαγή προσανατολισμού της Ελλάδας. Άπειροι τρόποι υπάρχουν για να το εμποδίσουν, με τον πιο εύκολο να βάλουν την Τουρκία να δημιουργήσει έκρυθμη κατάσταση στο Αιγαίο με την αφανή υποστήριξη του ΝΑΤΟ. Είναι ο κ Πούτιν διατεθειμένος να εμπλακεί σε πολεμική σύρραξη με τις ΗΠΑ, προκειμένου να αποσπάσει τη Ελλάδα από την Δύση; Προφανώς, όχι. Επομένως, η στήριξη που μπορεί να μας παράσχει δεν θα φθάσει μέχρι του σημείου ρήξης. Είναι αρκετά ευφυής ο Ρώσος πρόεδρος, για να γνωρίζει μέχρι πού μπορεί να φτάσει.
Όλες, επομένως, οι δυτικές αναλύσεις στηρίζονται μόνον στο απρόβλεπτο των Ελλήνων, γι’ αυτό και μέχρι τώρα δεν εξωθούν τα πράγματα στα άκρα, και την τελευταία στιγμή κάποια λύση εμφανίζεται.
Αλλά, για να μη είμαστε «χρήσιμοι ηλίθιοι», ώστε να παίζουμε το παιχνίδι των Ρώσων, φρονώ πως οι εκδηλώσεις συμπάθειας προς αυτούς να υπάρχουν μεν, αλλά μέσα όρια που δεν θα υποχρεώσουν τους Δυτικούς να προβούν σε ενέργειες προληπτικές ενός ανεπιθύμητου γι’ αυτούς ενδεχομένου.
Ο Μακεδών
