Πρόκειται για ένα ερώτημα, που αν απαντηθεί θα λυθούν πολλές απορίες σχετικά με το μέλλον των ευρωπαϊκών λαών. Και τούτο διότι είναι δύσκολο από τις ενέργειες της Γερμανίας μέχρι στιγμής να γίνει αντιληπτό αν επιδιώκει «νέα Γιάλτα» ή την διατήρηση της παλαιάς.
Για τις ΗΠΑ και την Ρωσία, δεν υπάρχουν απορίες. Οι ΗΠΑ θέλουν επανακαθορισμό των σφαιρών επιρροής, γι’ αυτό και αθέτησαν την συμφωνία της δεκαετίας του ’90 που προέβλεπε ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί στις χώρες που συνορεύουν με την Ρωσία, ενώ αυτή θέλει επαναφορά της Γιάλτας του 1945. Και ναι μεν πολλές σοβιετικές δημοκρατίες είναι πλέον ανεξάρτητα κράτη, αλλ’ αυτές τις δημοκρατίες τις θέλει ουδέτερες, κάτι σαν «μαξιλαράκια» δηλαδή, ώστε να μη ακουμπά σε χώρες του ΝΑΤΟ.
Η Γερμανία δείχνει να αμφιταλαντεύεται. Τα οικονομικά της συμφέροντα βρίσκονται αναμφιβόλως στην ανάπτυξη στενών σχέσεων με την Ρωσία, η ένταξή της όμως στα δυτικά διεθνή φόρα δεν είναι εύκολο να παραμεριστεί. Έπαψε βεβαίως να αποτελεί παράρτημα των ΗΠΑ, όπου πριν από την ίδρυση του ευρώ, κάθε φορά που το αμερικανικό δολάριο βρισκόταν σε επικίνδυνη πτώση, έτρεχαν οι γερμανικές τράπεζες να ρίξουν στην αγορά μάρκα αγοράζοντας δολάρια (και κέρδιζαν ασφαλώς από αυτό, αφού αγόραζαν φθηνά, και με την στήριξη του δολαρίου πωλούσαν αργότερα ακριβά).
Δεν είναι όμως σε θέση -καίτοι ισχυρή περιφερειακή δύναμη, που της ανατέθηκε η εποπτεία της Ευρώπης- να αντιπαρατεθεί με τις ΗΠΑ. Κάποια στιγμή θα συμβεί κι αυτό, όταν θα αποκτήσει όμως αξιοζήλευτή στρατιωτική ισχύ. Δεν προσέχθηκε στην Ελλάδα ιδιαιτέρως η δήλωση της Γερμανίδας υπουργού Άμυνας, ότι ήρθε πλέον καιρός να εκστρατεύουν γερμανικά στρατεύματα και εκτός ορίων Γερμανίας.
Για να συμβεί αυτό, πρέπει να αλλάξει πλήρη πορεία ο στρατιωτικός προσανατολισμός της Γερμανίας, ώστε να μη εξαρτάται πλήρως -στον στρατιωτικό τομέα- από τις ΗΠΑ. Πληθυσμό έχει, εξοπλιστικές βιομηχανίες διαθέτει, οι Γερμανοί εκ φύσεως διαπνέονται από στρατιωτικό πνεύμα κι αφού έχουν οι Τράπεζές της πλεόνασμα χρημάτων – αδιάθετων, έμενε μόνον η απόφαση. Κι αυτή ελήφθη, συμφώνως προς τις δηλώσεις της υπουργού Άμυνας, έμπιστης της κας Μέρκελ, και κάποιοι λένε και διαδόχου της.
Η γερμανική οικονομία έχει όμως και μια ιδιαιτερότητα, που δεν συναντιέται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αδιαφορεί πλήρως για το ενδεχόμενο να διακόψει η Ρωσία την ροή φυσικού αερίου προς την Ουκρανία -και προς όλη την Ευρώπη, δηλαδή, αφού από εκεί περνά ο ρωσικός αγωγός-, ενώ ταυτοχρόνως απαγορεύει -ομού με τις ΗΠΑ- στις νοτιοανατολικές ευρωπαϊκές χώρες να δεχθούν στο έδαφός τους τον αγωγό South Streram. Και τούτο επειδή είχε κάνει ειδική συμφωνία με την Ρωσία και κατασκευάσθηκε ο αγωγός North Stream, περνώντας από την Βαλτική, ώστε να έχει κατ’ αποκλειστικότητα ρωσικό αέριο.
Φαίνεται επομένως, πως μάλλον σύρεται από τις ΗΠΑ ως προς την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αλλά και ως προς το μέλλον της Ουκρανίας. Σε παλαιότερο άρθρο των Financial Times, είχε γραφεί ότι η Ουκρανία φλέγεται και η Γερμανία έχει καταληφθεί από άγχος. Η κα. Άγκελα Μέρκελ καλείται να κάνει μία επιλογή. Η Γερμανίδα καγκελάριος μιλούσε σοβαρά όταν είπε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί πάλι να διασπαστεί σε σφαίρες επιρροής με επανασχεδιασμό των συνόρων που θα προκύψουν από παζάρια μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων; Ή μήπως η διστακτική απάντηση του Βερολίνου στη ρωσική ανάμιξη στην Ουκρανία μάς λέει πως τελικά η καγκελάριος είναι έτοιμη να δεχθεί επιστροφή στη γεωπολιτική της Γιάλτας;
Πριν από λίγους μήνες, ο Πρόεδρος κ. Γιοακίμ Γκάουκ ευγενικά επέπληξε τους συμπατριώτες του για την αποτυχία του Βερολίνου να ρίξει το βάρος του στις διεθνείς σχέσεις. Ο πρόεδρος της χώρας είπε στο Munich Security Conference ότι η Γερμανία πρέπει να σταματήσει να κρύβεται πίσω από τις ενοχές της. Αντιθέτως, θα πρέπει να συνδυάσει την οικονομική της ισχύ με τη βούληση να αναλάβει ευθύνες για την προάσπιση της διεθνούς τάξης.
Φαίνεται πως ο Πρόεδρος έπιασε ένα πολιτικό ρεύμα. Ο κ. Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών στον κυβερνητικό συνασπισμό της κας Μέρκελ, συμφώνησε λέγοντας ότι «η Γερμανία είναι πραγματικά πολύ μεγάλη για να κάθεται στο περιθώριο και να σχολιάζει τη διεθνή πολιτική».
Η Γερμανία ωφελήθηκε από τη θέση του θεατή. Ο κ. Τζο Κάσερ, διευθύνων σύμβουλος της Siemens, μίλησε εξ ονόματος πολλών επιχειρηματιών όταν απέδωσε προσωπικά φόρο τιμής στον κ. Πούτιν, αφού ο ρωσικός στρατός είχε καταλάβει την Κριμαία. Από την πολιτική Αριστερά, πολλοί ακόμη επιθυμούν την Ostpolitik του Βίλι Μπραντ. Ο κ. Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο πρώην καγκελάριος των σοσιαλδημοκρατών, εργάζεται για την Gazprom και θεωρεί τον κ. Πούτιν στενό φίλο.
Η απόφαση της Γερμανίας, όταν ληφθεί, θα επηρεάσει άμεσα και τις ευρωπαϊκές χώρες. Ως τότε θα αναρωτιόμαστε.
Ο Μακεδών
