Το χρήμα είναι μια έννοια καθαρά υποκειμενική. Σε άλλους 10.000€ φαίνεται μια περιουσία και σε άλλους ψίχουλα. Τον ίδιο άνθρωπο που δείχνει κάποιος και λέει «κοίτα τι πλούσιος είναι αυτός!», μπορεί κά
Το χρήμα είναι μια έννοια καθαρά υποκειμενική. Σε άλλους 10.000€ φαίνεται μια περιουσία και σε άλλους ψίχουλα. Τον ίδιο άνθρωπο που δείχνει κάποιος και λέει «κοίτα τι πλούσιος είναι αυτός!», μπορεί κάποιος άλλος να τον δείχνει και να λέει «α τον κακόμοιρο, ρέστος έμεινε!». Τελικά ποιος είναι πλούσιος και ποιος φτωχός; Στο άρθρο αυτό θα ήθελα κάνω κάποιες διευκρινίσεις περί των ορίων της φτώχειας που ακούμε συχνά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Υπάρχει σχετική φτώχεια και απόλυτη φτώχεια. Απόλυτα φτωχός θεωρείται αυτός που δεν έχει το απαραίτητο εισόδημα ώστε να ικανοποιήσει τις στοιχειώδεις ανάγκες για τη διαβίωσή του. Η σχετική φτώχεια όμως ορίζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα. Δεν είναι θέμα μόνο χρηματικού εισοδήματος αλλά κυρίως έχει να κάνει με τη χώρα που ζει κανείς. Οι φτωχοί ενός κράτους μπορεί να θεωρηθούν πλούσιοι σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου. Το όριο της φτώχειας είναι σχετικό και φανερώνει την ανισότητα των εισοδημάτων της συγκεκριμένης χώρας.
Υπάρχουν πολλοί μέθοδοι ορισμού του ορίου της φτώχειας. Συνήθως ως όριο φτώχειας ορίζεται εισόδημα ίσο με το μισό του μέσου εισοδήματος του πληθυσμού της χώρας. Ένας άλλος ορισμός του ορίου είναι αν το ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνά το 60% του μέσου κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, συμβαίνει η εξής παραδοξότητα: αν διπλασιάσουμε τα ετήσια εισοδήματα όλων των κατοίκων της συγκεκριμένης χώρας, το ποσοστό των φτωχών θα παραμείνει ίδιο.
Στην Ελλάδα του 2010 το χρηματικό όριο της φτώχειας για ένα μονομελές νοικοκυριό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα ως 6.480€ ή για ένα νοικοκυριό με δύο ενήλικες και δύο παιδιά αντιστοιχεί σε 13.608€ (αν το όριο έχει οριστεί με βάση τον πρώτο ορισμό συμπεραίνουμε ότι το ετήσιο μέσο ατομικό εισόδημα είναι 12.960€). Η Eurostat κατατάσσει την Ελλάδα στις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 αφού περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Κανείς όμως δεν μπόρεσε ποτέ να προσδιορίσει το «όριο του πλούτου». Εν αντιθέση με τη φτώχεια, ο πλούτος δεν έχει όρια. Κλείνοντας θέλω να μεταφέρω τα πολύ εύστοχα λόγια ενός μεγάλου αρχαίου Έλληνα δραματουργού, του Ευρυπίδη: «Μετά το όριο της πείνας, πλούσιοι και φτωχοί είναι το ίδιο».
Υπάρχει σχετική φτώχεια και απόλυτη φτώχεια. Απόλυτα φτωχός θεωρείται αυτός που δεν έχει το απαραίτητο εισόδημα ώστε να ικανοποιήσει τις στοιχειώδεις ανάγκες για τη διαβίωσή του. Η σχετική φτώχεια όμως ορίζεται διαφορετικά σε κάθε χώρα. Δεν είναι θέμα μόνο χρηματικού εισοδήματος αλλά κυρίως έχει να κάνει με τη χώρα που ζει κανείς. Οι φτωχοί ενός κράτους μπορεί να θεωρηθούν πλούσιοι σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου. Το όριο της φτώχειας είναι σχετικό και φανερώνει την ανισότητα των εισοδημάτων της συγκεκριμένης χώρας.
Υπάρχουν πολλοί μέθοδοι ορισμού του ορίου της φτώχειας. Συνήθως ως όριο φτώχειας ορίζεται εισόδημα ίσο με το μισό του μέσου εισοδήματος του πληθυσμού της χώρας. Ένας άλλος ορισμός του ορίου είναι αν το ετήσιο εισόδημα δεν ξεπερνά το 60% του μέσου κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, συμβαίνει η εξής παραδοξότητα: αν διπλασιάσουμε τα ετήσια εισοδήματα όλων των κατοίκων της συγκεκριμένης χώρας, το ποσοστό των φτωχών θα παραμείνει ίδιο.
Στην Ελλάδα του 2010 το χρηματικό όριο της φτώχειας για ένα μονομελές νοικοκυριό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα ως 6.480€ ή για ένα νοικοκυριό με δύο ενήλικες και δύο παιδιά αντιστοιχεί σε 13.608€ (αν το όριο έχει οριστεί με βάση τον πρώτο ορισμό συμπεραίνουμε ότι το ετήσιο μέσο ατομικό εισόδημα είναι 12.960€). Η Eurostat κατατάσσει την Ελλάδα στις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά φτώχειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 αφού περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.
Κανείς όμως δεν μπόρεσε ποτέ να προσδιορίσει το «όριο του πλούτου». Εν αντιθέση με τη φτώχεια, ο πλούτος δεν έχει όρια. Κλείνοντας θέλω να μεταφέρω τα πολύ εύστοχα λόγια ενός μεγάλου αρχαίου Έλληνα δραματουργού, του Ευρυπίδη: «Μετά το όριο της πείνας, πλούσιοι και φτωχοί είναι το ίδιο».
