Παρότρυνση προς τις τράπεζες να προχωρήσουν στην παρούσα φάση στην ανάληψη πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της σύναψης στρατηγικών συμμαχιών, επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση για τη Χρημ
Παρότρυνση προς τις τράπεζες να προχωρήσουν στην παρούσα φάση στην ανάληψη πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της σύναψης στρατηγικών συμμαχιών, επισημαίνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η ΤτΕ εκτιμά ότι το τραπεζικό σύστημα επέδειξε αξιοσημείωτες αντοχές, χάρη στην ισχυρή κεφαλαιακή του βάση και καλεί τις ελληνικές τράπεζες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα με διορατικότητα και επιδιώκοντας, διατήρηση σημαντικών περιθωρίων κεφαλαίου, πάνω από τα ελάχιστα όρια που καθορίζουν οι εποπτικοί κανόνες, σχηματισμό επαρκών προβλέψεων έναντι του πιστωτικού κινδύνου, εξορθολογισμό των λειτουργικών εξόδων, καθώς και ευέλικτη και συνετή διαχείριση των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, επισημαίνει πως θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ώστε να εξασφαλίσει ότι θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπου αυτό είναι αναγκαίο.
Παράλληλα, στην έκθεσή της η ΤτΕ εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες οι πιέσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα θα αμβλύνονται και θα αποκατασταθεί σταδιακά η εμπιστοσύνη των αγορών. Αυτό, όπως σημειώνεται, θα προέλθει από την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα, την αξιοποίηση του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας και την ανταπόκριση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Βασικά μεγέθη του τραπεζικού τομέα
Στο σύνολο του τομέα, η προ φόρων κερδοφορία υποχώρησε σημαντικά το 2009 έναντι του 2008 (κατά 93,7% όσον αφορά τις τράπεζες και 59,4% όσον αφορά τους ομίλους). Μετά τους φόρους, οι τράπεζες κατέγραψαν ζημίες, ενώ οι τραπεζικοί όμιλοι κέρδη μειωμένα στο μισό περίπου των αντίστοιχων του 2008. Οι προβλέψεις για κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου απορρόφησαν πάνω από το 1/3 των λειτουργικών εσόδων, με ισχυρή αρνητική επίπτωση στην κερδοφορία.
Κατά το α΄ τρίμηνο του 2010, η κερδοφορία των τραπεζών μειώθηκε περαιτέρω και συνεχίστηκε η επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο δανείων ανήλθε το Μάρτιο σε 8,2% (Δεκέμβριος 2009: 7,7%, Δεκέμβριος 2008: 5,0%). Το ποσοστό των καθυστερημένων οφειλών αυξήθηκε σε όλες τις κατηγορίες δανείων, ιδιαίτερα στα καταναλωτικά.
Το 2009 και στις αρχές του 2010 οι ελληνικές τράπεζες, λόγω των πιέσεων που δέχτηκαν στη ρευστότητά τους, άντλησαν σημαντικού ύψους ρευστότητα από το Ευρωσύστημα. Επίσης, η κυβέρνηση, με στόχο την περαιτέρω στήριξη της ρευστότητας, επεξέτεινε μέχρι το τέλος του 2010 τη δυνατότητα χρήσης των μέτρων και ενίσχυσε κατά επιπλέον 15 δισεκ. ευρώ το ποσό που προβλέπεται για εγγυήσεις τραπεζικών ομολόγων.
Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη το 2009 αποτέλεσε η σημαντική ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού τομέα. Στο σύνολο του τομέα, ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας (τράπεζες: 13,2%, τραπεζικοί όμιλοι: 11,8%) και ο Δείκτης Βασικών Κεφαλαίων (τράπεζες: 12,0%, τραπεζικοί όμιλοι: 10,6%) διαμορφώθηκαν σε επίπεδο υψηλότερο από το μέσο όρο ενός δείγματος μεσαίου μεγέθους τραπεζικών ομίλων της ΕΕ. Στα επίπεδα του 2009 διατηρήθηκαν οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2010.
Τον Ιούλιο του 2010 διεξήχθη η ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, στην οποία συμμετείχαν οι έξι μεγαλύτεροι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι, σε σύνολο 91 ευρωπαϊκών τραπεζών. Στο άκρως δυσμενές σενάριο, παρά τη μείωση του Δείκτη Βασικών Κεφαλαίων, που κυμαίνεται μεταξύ 3 και 7 ποσοστιαίων μονάδων, το υψηλό σημείο εκκίνησης επέτρεψε στις πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες να περάσουν επιτυχώς την άσκηση με εξαίρεση να αποτελεί η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος.
Η ΤτΕ εκτιμά ότι το τραπεζικό σύστημα επέδειξε αξιοσημείωτες αντοχές, χάρη στην ισχυρή κεφαλαιακή του βάση και καλεί τις ελληνικές τράπεζες να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα με διορατικότητα και επιδιώκοντας, διατήρηση σημαντικών περιθωρίων κεφαλαίου, πάνω από τα ελάχιστα όρια που καθορίζουν οι εποπτικοί κανόνες, σχηματισμό επαρκών προβλέψεων έναντι του πιστωτικού κινδύνου, εξορθολογισμό των λειτουργικών εξόδων, καθώς και ευέλικτη και συνετή διαχείριση των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, επισημαίνει πως θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ώστε να εξασφαλίσει ότι θα γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπου αυτό είναι αναγκαίο.
Παράλληλα, στην έκθεσή της η ΤτΕ εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες οι πιέσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα θα αμβλύνονται και θα αποκατασταθεί σταδιακά η εμπιστοσύνη των αγορών. Αυτό, όπως σημειώνεται, θα προέλθει από την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που προβλέπονται στο κυβερνητικό πρόγραμμα, την αξιοποίηση του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας και την ανταπόκριση του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Βασικά μεγέθη του τραπεζικού τομέα
Στο σύνολο του τομέα, η προ φόρων κερδοφορία υποχώρησε σημαντικά το 2009 έναντι του 2008 (κατά 93,7% όσον αφορά τις τράπεζες και 59,4% όσον αφορά τους ομίλους). Μετά τους φόρους, οι τράπεζες κατέγραψαν ζημίες, ενώ οι τραπεζικοί όμιλοι κέρδη μειωμένα στο μισό περίπου των αντίστοιχων του 2008. Οι προβλέψεις για κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου απορρόφησαν πάνω από το 1/3 των λειτουργικών εσόδων, με ισχυρή αρνητική επίπτωση στην κερδοφορία.
Κατά το α΄ τρίμηνο του 2010, η κερδοφορία των τραπεζών μειώθηκε περαιτέρω και συνεχίστηκε η επιδείνωση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου. Ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση προς το σύνολο δανείων ανήλθε το Μάρτιο σε 8,2% (Δεκέμβριος 2009: 7,7%, Δεκέμβριος 2008: 5,0%). Το ποσοστό των καθυστερημένων οφειλών αυξήθηκε σε όλες τις κατηγορίες δανείων, ιδιαίτερα στα καταναλωτικά.
Το 2009 και στις αρχές του 2010 οι ελληνικές τράπεζες, λόγω των πιέσεων που δέχτηκαν στη ρευστότητά τους, άντλησαν σημαντικού ύψους ρευστότητα από το Ευρωσύστημα. Επίσης, η κυβέρνηση, με στόχο την περαιτέρω στήριξη της ρευστότητας, επεξέτεινε μέχρι το τέλος του 2010 τη δυνατότητα χρήσης των μέτρων και ενίσχυσε κατά επιπλέον 15 δισεκ. ευρώ το ποσό που προβλέπεται για εγγυήσεις τραπεζικών ομολόγων.
Ιδιαίτερα θετική εξέλιξη το 2009 αποτέλεσε η σημαντική ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού τομέα. Στο σύνολο του τομέα, ο Δείκτης Κεφαλαιακής Επάρκειας (τράπεζες: 13,2%, τραπεζικοί όμιλοι: 11,8%) και ο Δείκτης Βασικών Κεφαλαίων (τράπεζες: 12,0%, τραπεζικοί όμιλοι: 10,6%) διαμορφώθηκαν σε επίπεδο υψηλότερο από το μέσο όρο ενός δείγματος μεσαίου μεγέθους τραπεζικών ομίλων της ΕΕ. Στα επίπεδα του 2009 διατηρήθηκαν οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2010.
Τον Ιούλιο του 2010 διεξήχθη η ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, στην οποία συμμετείχαν οι έξι μεγαλύτεροι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι, σε σύνολο 91 ευρωπαϊκών τραπεζών. Στο άκρως δυσμενές σενάριο, παρά τη μείωση του Δείκτη Βασικών Κεφαλαίων, που κυμαίνεται μεταξύ 3 και 7 ποσοστιαίων μονάδων, το υψηλό σημείο εκκίνησης επέτρεψε στις πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες να περάσουν επιτυχώς την άσκηση με εξαίρεση να αποτελεί η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος.
