Skip to main content

Ο «Επιτάφιος των Εμπόρων» και η υπερσυγκέντρωση του λιανεμπορίου

Για την ανάσταση του εμπόρου στη Θεσσαλονίκη δεν φτάνουν οι ευλογίες. Πρέπει να γίνουν πολλά σε κεντρικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο. Γράφει ο Γιώργος Μητράκης.

Όπως κάθε Μεγάλη Παρασκευή, έτσι και χθες, η περιφορά του Επιταφίου του Αγίου Μηνά, στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε στις 5 το απόγευμα. Η αγορά ήταν ακόμη ανοιχτή. Άλλωστε το νόημα αυτής της εξόδου με τον ήλιο ακόμη ψηλά είναι να περάσει ο Επιτάφιος σαν ευλογία από τους δρόμους, με τα μαγαζιά να λειτουργούν. Γι’ αυτό ονομάζεται Επιτάφιος των Εμπόρων. Ο κόσμος, όπως κάθε χρόνο, ήταν και χθες πολύς. Ανάμεσά τους σίγουρα υπήρχαν κάποιοι έμποροι.

Λίγοι σε αριθμό, αφού το εμπόριο της Θεσσαλονίκης μαστίζεται από κρίση, ενώ το τζίρο του λιανεμπορίου του κέντρου της πόλης σε ποσοστό 65% - 80% κάνουν τα πολυκαταστήματα και οι ξένες αλυσίδες. Για να αντιστραφεί η κατάσταση δε φτάνουν οι ευλογίες. Πρέπει να γίνουν πολλά σε κεντρικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο. Ίσως και να είναι αδύνατον. Πολλοί πιστεύουν ότι «το ποτάμι δε γυρίζει πίσω». Η ζωή θα δείξει… Οι καταναλωτές ψωνίζουν με βάση την ποικιλία και τις χαμηλές τιμές και αυτό κατά κανόνα ευνοεί τους μεγαλύτερους.   

Η εικόνα που υπάρχει σήμερα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης παραπέμπει με μαθηματική ακρίβεια τα επόμενα χρόνια σε φαινόμενα μεγάλων πόλεων της Κεντρικής Ευρώπης, όπου η αστική εμπορική περιοχή –πέραν των μεγάλων εμπορικών κέντρων- είναι μία και μοναδική. Τουλάχιστον για πόλεις του μεγέθους και του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης.

Στα όρια του κεντρικού δήμου λειτουργούν περί τα 6.500 εμπορικά καταστήματα καταναλωτικών ειδών –δεν συμπεριλαμβάνονται καφέ, εστιατόρια, τρόφιμα, υπηρεσίες. Από αυτά τα 1.500 βρίσκονται στο ιστορικό κέντρο και από αυτά οι λίγες εκατοντάδες των πιο εμπορικών δρόμων πέριξ της Τσιμισκή κάνουν το 65% του συνολικού τζίρου.  

Η τελευταία καταγραφή των κλειστών καταστημάτων στους βασικούς εμπορικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε από της Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου τον Σεπτέμβριο του 2014. Τα χαμηλότερα ποσοστά κλειστών καταστημάτων αυτή την περίοδο καταγράφονται στην Τσιμισκή και την Προξένου Κορομηλά, που είναι από τους πιο ακριβούς δρόμους της πόλης. Επίσης, φαίνεται πως η οδός Ερμού μετά από μία διετή ανάσα «επιστρέφει» στην απογοητευτική εικόνα του 2012, ενώ βαρύ είναι το τίμημα που πληρώνουν οι παράδρομοι των κεντρικών δρόμων εμπορικών δρόμων της Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με την καταγραφή της ΕΣΕΕ σε αυτούς του μη κεντρικούς εμπορικούς δρόμους σε σύνολο 2.553 επιχειρήσεων οι 740 είναι «κλειστές». Η αναλογία των κλειστών στους μη κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης αγγίζει το 29%. Το ποσοστό αυτό θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο αν σε αρκετές περιπτώσεις δεν είχαν δημιουργηθεί καφέ, μπουγατσατζίδικα και ταχυφαγεία, που αποτελούν τη νέα μόδα της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας του τομέα των υπηρεσιών στη Θεσσαλονίκη.

Οι δρόμοι που στα χρόνια της κρίσης απώλεσαν ποσοστό εμπορικής κίνησης –άρα και αξίας- από 25% έως 60% είναι η Κασσάνδρου, η Αγίου Δημητρίου, η Εγνατία, που πλήττεται βάναυσα από τα μέτρα για την κατασκευή του μετρό, η Ερμού, η Βενιζέλου, η Ίωνος Δραγούμη, η Βαλαωρίτου, η Συγγρού, η Πτολεμαίων και οι παράδρομοι τους. Σε αυτούς τους δρόμους, στους οποίους κάποτε ψώνιζαν καταναλωτές από κάθε γωνιά της Βόρειας Ελλάδας, όποιο μαγαζί κλείνει έχει ελάχιστες πιθανότητες να ξανανοίξει στο ορατό μέλλον, τουλάχιστον ως εμπορική επιχείρηση. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι τα ενοίκια έχουν μειωθεί σε ποσοστό 50% - 70% έναντι του 2009, ενώ φυσικά ο θρυλικός «αέρας» έχει εξαφανιστεί.

ZENITH