Στις υπηρεσίες λόγω των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης καταγράφονται αυξήσεις ύψους 3,3%, ενώ παρά την ολιγοπωλιακή διάρθωσή της, η αγορά απορρόφησε μεγάλο μέρος των αυξήσεων των εμμέσων φόρων.
Ενάντια στην ακρίβεια τάσσεται το υπουργείο Οικονομίας και προωθεί άμεσα μέτρα παρέμβασης μέχρι το τέλος του έτους. Όπως αναφέρθηκε στο χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο, οι στρεβλώσεις και τα προβλήματα της αγοράς εντοπίζονται στην έντονηολιγοπωλιακή διάρθρωση κλάδων, στο μικρό μέγεθος της αγοράς και τηδιαχρονική μείωση επενδύσεων, στα ρυθμιστικά εμπόδια και προβλήματααδειοδότησης, στα εμπόδια εισόδου στην αγορά («κλειστές» αγορές καιεπαγγέλματα) καθώς και στην υπερβολική χρήση προωθητικών ενεργειών(π.χ. εκπτώσεις, δώρα κλπ) που δεν εξασφαλίζουν την απεικόνιση της«καθαρής» τιμής στο ράφι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπουργού, Λούκας Κατσέλη, σε πολλά είδη τροφίμων (πχ όσπρια, κρουασάν, τσάι, χυμοί, πουρές, γάλα εβαπορέ, αναψυκτικά κτλ), αλλά και σε άλλα είδη πρώτης ανάγκης (πχ πάνες βρεφών, οδοντόκρεμες, ξυριστικά, κτλ) το αθροιστικό ποσοστό του μεριδίου του leader του κλάδου και της δεύτερης εταιρείας διαμορφώνεται πάνω από 80%.
Αναφορικά με την πάταξη των καρτέλ η υπουργός επεσήμανε ότι προωθεί την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, με την τροποποίηση του νόμου 2251/94, μέχρι το τέλος Ιουνίου, προκειμένου να διευκολυνθεί η αξίωση αποζημιώσεων φυσικών προσώπων από τα ποινικά δικαστήρια για τις παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
Στα βασικά συμπεράσματα που καταλήγει το υπουργείο, σχετικά με τις αιτίες που ευθύνονται για τις εκρήξεις τιμών, αναφέρεται ότι η αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης αποτέλεσε τον κύριο προσδιοριστικό παράγοντα της αύξησης του πληθωρισμού, λειτουργώντας τόσο ως αύξηση του λειτουργικού κόστους, αλλά και ως νομιμοποιητικό στοιχείο αυξήσεων.
Ακόμη επισημαίνεται ότι η αύξηση στην κατηγορία πετρελαιοειδών ξεπέρασε το 43%, επηρέασε τις μεταφορές κατά 18,5%, καθώς και τα αλκοολούχα και τα καπνικά κατά 10%. Επίσης σημειώνεται ότι παρά την αύξηση του ΦΠΑ, η μεταβολή προϊόντων συγκρατήθηκε στο 2,2%, ενώ αρκετές κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση όπως διατροφή & μη αλκοολούχα ποτά (- 0,9% ), εκ των οποίων τα νωπά και τα αγροτικά μειώθηκαν κατά 9,1%.
Συνολικά στις υπηρεσίες λόγω των ειδικών φόρων κατανάλωσης έχουμε αυξήσεις ύψους 3,3%, ενώ, παρά την ολιγοπωλιακή διάρθωσή της, η αγορά απορρόφησε μεγάλο μέρος των αυξήσεων των εμμέσων φόρων (ΦΠΑ- ΕΦΚ). Πάντως σύμφωνα με το υπουργείο προβλήματα εμφανίζονται ακόμα στις υποτιθέμενες «ανταγωνιστικές αγορές», κυρίως στις υπηρεσίες (ιδιαίτερα στέγαση 7,3% - εκπαίδευση 3% - ένδυση και υπόδηση - ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια 3%).
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι:
- Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών (Νοεμβ. 2009)
- Τιμολόγηση Φαρμακευτικών προιόντων ( Αρ 14, N. 3840/2010)
- Αγορανομική διάταξη για μεσοσταθμική μείωση τιμών φαρμάκων 21% (3/4/2010)
- Επιβολή πλαφόν στις τιμές υγρών καυσίμων (Μαρ.-Απρ. 2010)
- Εντατικοποίηση ελέγχων-επιβολή προστίμων (Ιαν.-σήμερα)
- Ενεργοποίηση ελέγχου ενδοομιλικών συναλλαγών (Μάιος 2010)
- Τροποποίηση όρων και αποτελεσμάτων καταγγελίας εμπορικών μισθώσεων (Μάιος 2010)
- Ενίσχυση προστασίαs καταναλωτών – διασφάλιση ενημέρωσης και ισχυροποίηση διαπραγματευτική ικανότητας (τροπ. Ν. 2251/94, Μάιος 2010)
- Αξίωση αποζημιώσεων από παραβιάσεις αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας (τροπ. 2251/94, Μάιος-Ιουν. 2010)
- Λειτουργία και μεταφορά Παρατηρητηρίου Καυσίμων από ΥΠΕΚΑ σε ΥΠΟΙΑΝ (Μάιος-Ιούνιος 2010)
- Πάγωμα Διδάκτρων Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων
Πρόσθετα Μέτρα Παρέμβασης μέχρι τέλος 2010
-Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών φαρμάκων - Νέο σύστημα τιμολόγησης (Σεπτ. 2010)
-Αντικειμενικοποίηση των όρων-παροχών για την πρόσβαση στο ράφι (Ιουλ. 2010)
-Αγορανομική διάταξη για διαφάνεια στις συναλλαγές προμηθευτών – λιανεμπόρων (Ιουν. 2010)
-Αναθεώρηση θεσμικού πλαισίου λειτουργίας Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ν. 703/77)
- Σύσταση Αντιμονοπωλιακής Υπηρεσίας στη ΓΓΕ
-Απελευθέρωση Υπηρεσιών – «Κλειστά» Επαγγέλματα
- Εκσυγχρονισμός λειτουργίας κεντρικών αγορών
- Απλοποίηση Αδειοδοτήσεων
- Περιορισμοί στις αναπροσαρμογές τιμήματος
Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπουργού, Λούκας Κατσέλη, σε πολλά είδη τροφίμων (πχ όσπρια, κρουασάν, τσάι, χυμοί, πουρές, γάλα εβαπορέ, αναψυκτικά κτλ), αλλά και σε άλλα είδη πρώτης ανάγκης (πχ πάνες βρεφών, οδοντόκρεμες, ξυριστικά, κτλ) το αθροιστικό ποσοστό του μεριδίου του leader του κλάδου και της δεύτερης εταιρείας διαμορφώνεται πάνω από 80%.
Αναφορικά με την πάταξη των καρτέλ η υπουργός επεσήμανε ότι προωθεί την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, με την τροποποίηση του νόμου 2251/94, μέχρι το τέλος Ιουνίου, προκειμένου να διευκολυνθεί η αξίωση αποζημιώσεων φυσικών προσώπων από τα ποινικά δικαστήρια για τις παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας.
Στα βασικά συμπεράσματα που καταλήγει το υπουργείο, σχετικά με τις αιτίες που ευθύνονται για τις εκρήξεις τιμών, αναφέρεται ότι η αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης αποτέλεσε τον κύριο προσδιοριστικό παράγοντα της αύξησης του πληθωρισμού, λειτουργώντας τόσο ως αύξηση του λειτουργικού κόστους, αλλά και ως νομιμοποιητικό στοιχείο αυξήσεων.
Ακόμη επισημαίνεται ότι η αύξηση στην κατηγορία πετρελαιοειδών ξεπέρασε το 43%, επηρέασε τις μεταφορές κατά 18,5%, καθώς και τα αλκοολούχα και τα καπνικά κατά 10%. Επίσης σημειώνεται ότι παρά την αύξηση του ΦΠΑ, η μεταβολή προϊόντων συγκρατήθηκε στο 2,2%, ενώ αρκετές κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση όπως διατροφή & μη αλκοολούχα ποτά (- 0,9% ), εκ των οποίων τα νωπά και τα αγροτικά μειώθηκαν κατά 9,1%.
Συνολικά στις υπηρεσίες λόγω των ειδικών φόρων κατανάλωσης έχουμε αυξήσεις ύψους 3,3%, ενώ, παρά την ολιγοπωλιακή διάρθωσή της, η αγορά απορρόφησε μεγάλο μέρος των αυξήσεων των εμμέσων φόρων (ΦΠΑ- ΕΦΚ). Πάντως σύμφωνα με το υπουργείο προβλήματα εμφανίζονται ακόμα στις υποτιθέμενες «ανταγωνιστικές αγορές», κυρίως στις υπηρεσίες (ιδιαίτερα στέγαση 7,3% - εκπαίδευση 3% - ένδυση και υπόδηση - ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια 3%).
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι:
- Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών (Νοεμβ. 2009)
- Τιμολόγηση Φαρμακευτικών προιόντων ( Αρ 14, N. 3840/2010)
- Αγορανομική διάταξη για μεσοσταθμική μείωση τιμών φαρμάκων 21% (3/4/2010)
- Επιβολή πλαφόν στις τιμές υγρών καυσίμων (Μαρ.-Απρ. 2010)
- Εντατικοποίηση ελέγχων-επιβολή προστίμων (Ιαν.-σήμερα)
- Ενεργοποίηση ελέγχου ενδοομιλικών συναλλαγών (Μάιος 2010)
- Τροποποίηση όρων και αποτελεσμάτων καταγγελίας εμπορικών μισθώσεων (Μάιος 2010)
- Ενίσχυση προστασίαs καταναλωτών – διασφάλιση ενημέρωσης και ισχυροποίηση διαπραγματευτική ικανότητας (τροπ. Ν. 2251/94, Μάιος 2010)
- Αξίωση αποζημιώσεων από παραβιάσεις αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας (τροπ. 2251/94, Μάιος-Ιουν. 2010)
- Λειτουργία και μεταφορά Παρατηρητηρίου Καυσίμων από ΥΠΕΚΑ σε ΥΠΟΙΑΝ (Μάιος-Ιούνιος 2010)
- Πάγωμα Διδάκτρων Ιδιωτικών Εκπαιδευτηρίων
Πρόσθετα Μέτρα Παρέμβασης μέχρι τέλος 2010
-Ολοκλήρωση Παρατηρητηρίου Τιμών φαρμάκων - Νέο σύστημα τιμολόγησης (Σεπτ. 2010)
-Αντικειμενικοποίηση των όρων-παροχών για την πρόσβαση στο ράφι (Ιουλ. 2010)
-Αγορανομική διάταξη για διαφάνεια στις συναλλαγές προμηθευτών – λιανεμπόρων (Ιουν. 2010)
-Αναθεώρηση θεσμικού πλαισίου λειτουργίας Επιτροπής Ανταγωνισμού (Ν. 703/77)
- Σύσταση Αντιμονοπωλιακής Υπηρεσίας στη ΓΓΕ
-Απελευθέρωση Υπηρεσιών – «Κλειστά» Επαγγέλματα
- Εκσυγχρονισμός λειτουργίας κεντρικών αγορών
- Απλοποίηση Αδειοδοτήσεων
- Περιορισμοί στις αναπροσαρμογές τιμήματος
