Τις προτάσεις της επί του νέου αναπτυξιακού νόμου κατέθεσε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, επισημαίνοντας ότι αυτός θα πρέπει να στοχεύει στην ισόρροπη ανάπτυξη.
Τις προτάσεις της επί του νέου Αναπτυξιακού Νόμου κατέθεσε η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου, επισημαίνοντας ότι αυτός θα πρέπει να στοχεύει στην ισόρροπη ανάπτυξη και να δώσει βαρύτητα στην παραγωγική διαδικασία και ιδιαίτερα στην ενίσχυση των επιχειρήσεων εκείνων που θα επιθυμούν να προωθήσουν επενδύσεις για την παραγωγή ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χώρα έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο και ευέλικτο Αναπτυξιακό Νόμο, ο οποίος να συμβάλει στη βελτίωση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα δε στην κρίσιμη οικονομική συγκυρία την οποία βιώνουμε. Ταυτόχρονα, θα πρέπει και με αυτό το εργαλείο η χώρα να καταστεί ελκυστική στις εγχώριες και στις ξένες επενδύσεις και στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των διαδικασιών για την απλοποίηση αδειοδότησης, η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και του δασολογίου καθώς και των επιμέρους χωροταξικών ζητημάτων», επισημαίνει η ΕΣΕΕ.
Οι προτάσεις της στη δημόσια διαβούλευση
Βασικές μορφές ενίσχυσης
-Να δοθεί επιπλέον επιδότηση (bonus) της τάξης του 10% η οποία δεν θα αφορά στην επιχορήγηση κεφαλαίου, αλλά θα δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης των φοροαπαλλαγών.
- Τα φορολογικά κίνητρα φορολογικά να αυξάνονται σε % και σε έτη διάρκειας ανάλογα και με μέγεθος επένδυσης (στο πλαίσιο επιτρεπόμενων ποσοστών ενίσχυσης που προβλέπει ο εγκεκριμένος από την Ε.Ε. χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων). Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η εισαγωγή κεφαλαίων από επενδυτές του εξωτερικού, οι οποίοι συνήθως πραγματοποιούν επενδύσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ, συμμετέχοντας στο κεφάλαιο μεγάλων επιχειρήσεων (άνω των 250 εργαζομένων και με κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ). Σοβαρά κίνητρα για τέτοιες μεγάλες επιχειρήσεις και για επενδύσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ είναι μόνο τα φορολογικά κίνητρα και η διασφάλιση ισχύος τους επί συγκεκριμένου χρόνου (ανεξάρτητα από αλλαγές σε φορολογικό νόμο).
- Συγχρηματοδότηση επένδυσης να προβλέπεται κυρίως για start ups και περισσότερο σε περιπτώσεις επενδύσεων σε τομείς νέας τεχνολογίας και πράσινης ανάπτυξης.
- Να δοθούν επιπλέον κίνητρα για επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές, καθώς επίσης σε επενδύσεις αναβάθμισης και αναδιάρθρωσης των θαλάσσιων και οδικών διεθνών μεταφορών.
- Να ενταχθούν στον Νόμο και οι εμπορικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσίας (ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης - ύψους επένδυσης στο πλαίσιο του αναπτυξιακού) που συγχωνεύονται ή συνεργάζονται κοινοπρακτικά μεταξύ τους ή με μεταποιητικές επιχειρήσεις ή επεκτείνονται με νέες επενδύσεις συστάδες επιχειρήσεων με στόχο μια επένδυση .
- Να δίδεται προτεραιότητα σε:
1. Πράσινα κέντρα logistics εμπορικών επιχειρήσεων.
2. Υπηρεσίες έντασης γνώσης και έντασης πληροφορίας.
3. Συστάδες επιχειρήσεων ή Clusters με πρόβλεψη που θα εξειδικεύει τις διαδικασίες και στην οποία θα προβλέπεται μη χρηματοδοτούμενο στάδιο ωρίμανσης.
- Η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης μηχανολογικού εξοπλισμού δεν πρέπει να έχει χρονικό ορίζοντα (έως 7 έτη) αλλά να σχετίζεται με τη συμβατική μίσθωση. Αν άλλοι λόγοι υπαγορεύουν περισσότερα έτη ενοικίασης, αυτά να είναι πλασματικά και η επιδότηση να καταβάλλεται στις επιχειρήσεις με βάση τα πλασματικά έτη μίσθωσης.
- Να μην υπάρχει σύνδεση με τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
- Οι νέες μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 5 ετών) που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο να έχουν μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές ως κίνητρο προσλήψεων και φορολογικούς συντελεστές κατά το ποσοστό που εντάσσονται στον Νόμο και όχι επιδότηση επιτοκίου, καθώς με τον τρόπο αυτό δίνονται κίνητρα για μεγαλύτερη απασχόληση.
- Να δίνονται αυξημένα κίνητρα και μοριοδότηση (υψηλός συντελεστής βαρύτητας στην αξιολόγηση) στις επιχειρήσεις που συνεργάζονται με ανώτατα και τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και εισάγουν νέα τεχνολογία, καινοτομία (με σαφήνεια στη διαδικασία προσδιορισμού της καινοτομίας).
- Να συμπεριλαμβάνονται και τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και τη διάθεση των προϊόντων
- Να γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι των επιχειρήσεων που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο κατά τη διάρκεια της υλοποίησης της επένδυσης, αλλά και μέχρι την ολοκλήρωσή της.
- Θεσμοθέτηση μηχανισμών τιμολόγησης και ελέγχου εύλογου κόστους.
- Η πρόταση για συγκριτική αξιολόγηση θα έχει νόημα αν αφορά ομοειδείς επενδύσεις του ίδιου κλάδου κάτω από κοινές συνθήκες. Η συγκριτική αξιολόγηση και ο τρόπος εφαρμογής της είναι αμφίβολο εάν θα συμβάλει στη διαφάνεια της αξιολόγησης και στη μείωση της γραφειοκρατίας.
- Να τηρείται ετήσιος προϋπολογισμός επενδύσεων και να ορίζεται και να τηρείται ο χρόνος έγκρισης από την ημερομηνία της αίτησης, καθώς και ο χρόνος πληρωμής μετά την αίτηση πιστοποίησης.
- Να υπάρχει επάρκεια αξιολογητών.
- Για λόγους ισονομίας επενδυτών/δημοσίου θα πρέπει να προβλέπεται αποζημίωση των επενδυτών αν για οποιοδήποτε λόγο δεν τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται, καθώς στις αντίθετες περιπτώσεις ο επενδυτής αν δεν τηρήσει τα χρονοδιαγράμματα που τον αφορούν έχει συνέπειες.
- Η διαδικασία εξέτασης κάθε αίτησης για υπαγωγή επένδυσης να ολοκληρώνεται από την αρμόδια υπηρεσία και την αρμόδια γνωμοδοτική επιτροπή, το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, η δε απόφαση υπαγωγής να εκδίδεται το αργότερο εντός μηνός από τη γνωμοδότηση της επιτροπής, εντός του οποίου δημοσιεύεται και η περίληψή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Κριτήρια
Η ΕΣΕΕ προτείνει η βαθμολόγηση σε διαφορετικές θεματικές ενότητες (μεταποίηση-τουρισμός-εμπόριο-παροχή υπηρεσιών) να προβλέπει διαφορετικές ομάδες κριτηρίων, διαφορετικά θα υπάρξει άνιση μεταχείριση εις βάρος μάλλον του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Εάν ισχύσουν κοινά κριτήρια:
Η εφαρμογή των κριτηρίων για την "Πράσινη Ανάπτυξη", όπως αυτά διατυπώνονται κατ΄ αρχήν, παραπέμπουν στις μεταποιητικές δραστηριότητες. Θα πρέπει τα κριτήρια να αναπροσαρμοστούν για τους άλλους κλάδους της οικονομίας, διαφορετικά θα δημιουργηθούν στρεβλώσεις. Εναλλακτικά να παραμείνουν αλλά με μικρό συντελεστή.
Το κριτήριο "Καθετοποίηση Οικονομικής Δραστηριότητας" χρήζει περαιτέρω διευκρίνησης.
Η πριμοδότηση εγκατάστασης επιχειρήσεων σε ΒΕΠΕ (Βιομηχανικές, Βιοτεχνικές Περιοχές και Βιοτεχνικά Πάρκα) πρέπει να συνδυαστεί και με την αλλαγή της νομοθεσίας για τις ΒΕΠΕ, ώστε να μπορούν να μετεξελιχθούν και τυπικά σε Επιχειρηματικές Περιοχές και να μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτές επιχειρήσεις και των άλλων κλάδων της οικονομίας και όχι μόνο της μεταποίησης (π.χ. κέντρα χονδρεμπορίου-logistics-ηλεκτρονικού εμπορίου, ερευνητικά εργαστήρια κ.α.). Η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να προωθήσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα Επιχειρηματικά Πάρκα και το οποίο είχε τύχει ευρύτατης αποδοχής κατά τη δημόσια διαβούλευση με τους παραγωγικούς φορείς.
Στο κριτήριο "Συνεργασίες σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα" δεν είναι σαφές αν το προτεινόμενο πλαίσιο από το Υπουργείο αναφέρεται στην πριμοδότηση προτάσεων, που υποβάλλονται από συμπράξεις-δίκτυα επιχειρήσεων ή αν αναφέρεται στην πριμοδότηση πρότασης μεμονωμένης επιχείρησης, που είναι μέλος ενός υφιστάμενου (ή και υπό σύσταση) δικτύου. Για τη δημιουργία δικτύων είναι κρίσιμη η φάση προετοιμασίας, ώστε να πεισθούν για τη συμμετοχή τους τα εν δυνάμει μέλη τους και να γίνουν οι σχετικές απαραίτητες μελέτες - ανοικτές συγκεντρώσεις κλπ.
Δεν περιλαμβάνεται στα κριτήρια, το κριτήριο "Ωριμότητας" ενός έργου το οποίο είναι σημαντικό να εξετάζεται και να βαθμολογείται θετικά, καθώς η ετοιμότητα ενός επενδυτικού σχεδίου να ξεκινήσει άμεσα να υλοποιείται συμβάλλει στην επιτάχυνση της απορρόφησης κονδυλίων αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, εσόδων για το κράτος και γενικά είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Επίσης, συνήθως οι επενδυτές που έχουν μπει σε έξοδα ωρίμανσης ενός επενδυτικού σχεδίου είναι αυτοί που έχουν μεγαλύτερη δέσμευση να υλοποιήσουν επένδυση και αυτοί που έχουν καλύτερη συγκρότηση και αυξημένη επιτυχία. Π.χ. στο κριτήριο "Ωριμότητα" θα μπορούσε να λαμβάνονται υπ΄ όψιν κατά σειρά ενδεικτικά τα εξής: αν υπάρχει ήδη η ιδιοκτησία της γης, αν έχει εκδοθεί θετική ΠΠΕ (όπου χρειάζεται), αν έχει κατατεθεί προς έγκριση ΜΠΕ, αν έχουν ήδη εκδοθεί Περιβαλλοντικοί Όροι, αν έχει ήδη εκδοθεί η (τυχόν) απαιτούμενη άδεια εγκατάστασης ή αν υπάρχει έγκριση σχεδίων από τον ΕΟΤ για τα ξενοδοχεία, αν έχει εκδοθεί η τυχόν απαιτούμενη Οικοδομική άδεια ή/και Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας κ.α. Θα μπορούσαν δε να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες ωρίμανσης έργων, που γίνονται προφανώς πριν την ημερομηνία επιλεξιμότητας των λοιπών δαπανών υλοποίησης του έργου.
Δεν υπάρχει επίσης το κριτήριο "Εμπειρία - Γνώσεις Επενδυτή", το οποίο τουλάχιστον για τις υπό σύσταση ή τις νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο, καθώς δεν μπορούν να εφαρμοσθούν κριτήρια βιωσιμότητας, όπως στις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Η Ελλάδα σύμφωνα και με το GEM έχει μειωμένη επιχειρηματικότητα ευκαιρίας. Κυρίως έχει αναπτύξει την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Για αυτό επιπρόσθετα από προσόντα επενδυτή θα πρέπει να αξιολογούνται και κενά αγοράς-εξωστρέφεια-καινοτομία με κλαδικό φίλτρο.
Διαδικασίες
- Να εξεταστεί η δυνατότητα υποβολής προτάσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα και συγκεκριμένα ανά 2 μήνες έτσι ώστε να μην καθυστερεί η ανάληψη υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων. Η συσσώρευση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων σε 2 χρονικές περιόδους κατ΄ έτος δημιουργεί φόρτο εργασιών με αποτέλεσμα την χρονική καθυστέρηση στην αξιολόγηση, έγκριση και συμβασιοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, αυξάνοντας παράλληλα και το κόστος διαχείρισης.
- Συγκριτική αξιολόγηση και ιεράρχηση. Κάθε περιοχή εντός της οποίας γίνεται η ανάληψη και υλοποίηση κάθε επενδυτική πρωτοβουλία έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις δικές της αναπτυξιακές, οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες. Οι προτεραιότητες θα πρέπει να τίθενται σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές προτεραιότητες και συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα μέτρα ενίσχυσης.
- Εκτιμούμε ότι είναι θετικό το γεγονός της ένταξης όλων των κατηγοριών επαγγελμάτων και προτείνουμε οι εξαιρέσεις για λόγους ευκολίας να δίνονται με τους καινούργιους ΚΑΔ/2008.
- Προτείνoυμε να υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα του υπουργείου και των περιφερειών, αμέσως μετά την ψήφιση του ετήσιου προϋπολογισμού, το συνολικό ύψος δαπάνης που θα αφορά επιχορηγήσεις επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου από το ΠΔΕ και κάθε 2μηνο που θα βγαίνουν αποφάσεις εγκρίσεων να μειώνεται κατά το αντίστοιχο ποσό, ώστε να γνωρίζουν οι υποψήφιοι επενδυτές εάν υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια και πόσα σε κάθε περιφέρεια και κεντρικά.
- Συμπληρωματικά θα μπορούσε να γίνει και επιμερισμός των διαθέσιμων πόρων κατά θεματική ενότητα όπως τουρισμός, μεταποίησης, υπηρεσίες κλπ. και τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα να μεταφέρονται από μια θεματική ενότητα σε άλλη σύμφωνα με τις ανάγκες. Τυχόν αδιάθετο υπόλοιπο στο τέλος του έτους να μεταφέρεται στο επόμενο αυξάνοντας τον διαθέσιμο προϋπολογισμό. Αναγκαία είναι επίσης και η αύξηση της διαφάνειας κατά την αξιολόγηση.
- Έκδοση πάσης φύσεως αδειών που απαιτούνται για την επένδυση αποκλειστικά και αυστηρά εντός τριάντα (30) ημερών από την αίτηση της επιχείρησης (οικοδομικές, επέκτασης, λειτουργίας, περιβαλλοντικές κλπ).
Κίνητρα - Επιλέξιμες Δαπάνες
- Εναλλακτικά αντί επιδότησης (λόγω περιορισμού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων).
Α) Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για 10 χρόνια κλιμακωτά (1ος χρόνος 100%, 2ος χρόνος 90% κ.ο.κ.).
Β) Μείωση για 10 χρόνια των φορολογικών συντελεστών κατά 50%.
Γ) Επιδότηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας 35% επί του συνολικού κόστους μισθοδοσίας και επιδότηση μισθολογικού κόστους νέων θέσεων εργασίας.
- Οι άυλες επενδύσεις να μπορούν να καλύπτουν το 5% του επενδυτικού σχεδίου, ώστε να μην δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για υπερτιμολογήσεις.
- Ταυτόχρονα με την υπαγωγή, απόφαση για απαλλακτικό όριο ΦΠΑ με την έκδοση απαλλακτικού Δελτίου για το σύνολο της αξίας της υπαγόμενης επένδυσης (Αποσυμφόρηση των Δ.Ο.Υ. και εξάλειψη της γραφειοκρατίας).
- Οι τόκοι που θα επιβαρύνουν τις παραπάνω χρηματοδοτήσεις, θα επιβαρύνουν απολογιστικά και μετά την ολοκλήρωση της εκταμίευσης του συνόλου της επιχορήγησης, το Ελληνικό Δημόσιο με επιβάρυνση του Ειδικού Λογ/σμού Ν.128/75.
- Δυνατότητα έκδοσης "guarantee credit paper" για μέρος της επιχορήγησης που δικαιούται ο επενδυτής, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως "ρευστοποιήσιμος τίτλος" για πληρωμές στο Δημόσιο και Ασφαλιστικούς Οργανισμούς (επί της ουσίας, συμψηφισμός οφειλών μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων).
- Για τον τουρισμό επιδότηση επενδυτικών σχεδίων εναλλακτικού και εξειδικευμένου τουρισμού, όπως π.χ. ιατρικός, τρίτης ηλικίας, ψυχικής υγείας ταυτόχρονα με τον ορεινό τουρισμό και τον αγροτουρισμό, κλινικές μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, αποκατάστασης υγείας κλπ.
- Να ισχύουν τα ίδια κίνητρα για αγορά οικοπέδων και κτιριακών εγκαταστάσεων επιχείρησης που διέκοψε τη λειτουργία της τα δυο (2) προηγούμενα έτη (προκειμένου να μην μείνουν "κουφάρια" στις ΒΙ.ΠΕ., αλλά και σε άλλες περιοχές).
- Να δίνεται η δυνατότητα της αλλαγής χρήσης των ΒΙ.ΠΕ. σε επιχειρηματικά πάρκα, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής επιχειρήσεων χονδρεμπορίου.
Ενίσχυση της Απασχόλησης:
- Για νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις, για κάθε μία (1) θέση να αντιστοιχούν 300.000 ευρώ επένδυσης.
- Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, και επειδή αφορά συνήθως εκσυγχρονισμό, το ποσό να διπλασιάζεται σε 600.000 ευρώ ανά νέα θέση απασχόλησης.
Παράρτημα
Ίδρυση εμπορικών Α.Ε. ή συστάδων επιχειρήσεων που έχουν σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναβάθμισης της ποιότητας των παραγομένων αγαθών και υπηρεσιών.
Στόχος αυτής της πρότασης είναι η συσπείρωση επιχειρηματιών (επιχειρηματικότητα) και κεφαλαίου (ρευστότητα) κάτω από την επίβλεψη μιας δημοκρατικά διοικούμενης επιχειρηματικής δράσης (πλεονέκτημα ανθρωπίνων πόρων στην οργάνωση - διοίκηση και έλεγχο), ή άλλου σχήματος συνεργασίας επιχειρήσεων. Ειδικότερα στους τομείς της λιανικής και χονδρικής πώλησης, των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών τοπικής προέλευσης που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον, μέσω σημείων πώλησης που διασφαλίζουν την αναγνωρισιμότητα του Φορέα (ταυτότητα - σήμα) και ο οποίος θα πιστοποιεί την ποιότητα των προσφερομένων αγαθών και υπηρεσιών. Οι διαδικασίες προμηθειών επιβάλλεται να εξασφαλίζουν την εντοπιότητα, την τυποποίηση και την ποιότητα των ληφθέντων (προσφερθέντων) αγαθών και υπηρεσιών.
Επομένως, η ΕΣΕΕ προτείνει να εξεταστεί η δυνατότητα υπαγωγής στις διατάξεις του νέου αναπτυξιακού νόμου η ίδρυση εμπορικών και παροχής υπηρεσιών Α.Ε. ή σχημάτων συστάδων επιχειρήσεων, που έχουν σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναβάθμισης της ποιότητας των παραγομένων αγαθών και υπηρεσιών, την τυποποίηση, την προβολή και προώθησή τους στην αγορά του εσωτερικού και του εξωτερικού, στο δε ιδρυτικό κεφάλαιο να συμμετέχουν φορείς που εμπλέκονται στην υλοποίηση αυτών.
Στόχος είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ όλων των κλάδων μιας περιφέρειας (τοπικής αγοράς) ώστε να βελτιωθεί η παρουσία τους στην αγορά. Η δημιουργία εύρωστων οικονομικά επιχειρήσεων, με πόρους διαθέσιμους που να εξασφαλίζουν μια δυναμική παρουσία, να επιτυγχάνουν οικονομίες κλίμακας, οι οποίες όμως να ξεφεύγουν από τη νοοτροπία και την κακοδιαχείριση των παλαιών συνεταιρισμών.
Ο περιορισμός στην εντοπιότητα κρίνεται με τη λογική των ευρύτερων επιπτώσεων που θα έχει στην οικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, διότι:
1. Ο μικροπαραγωγός θα αποκτά εμπειρία και θα βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα, αφού θα παράγει αγαθά και υπηρεσίες με προδιαγραφές που θα στοχεύουν στην τυποποίηση και στη σταθερότητα των παρεχόμενων ποιοτικών χαρακτηριστικών,
2. Θα δημιουργηθεί ένα σταθερό και ανταγωνιστικό εισόδημα στον μικροπαραγωγό, διότι τα παραγόμενα αγαθά και υπηρεσίες αποκτούν προστιθέμενη αξία λόγω νέων μεθόδων παραγωγής,
3. Θα αναπτυχθούν ανταγωνιστικές μικρομεσαίες βιοτεχνίες, οικοτεχνίες στην τοπική κοινωνία.
4. Θα προβληθεί η περιοχή (τουριστική ανάπτυξη).
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χώρα έχει ανάγκη από ένα σύγχρονο και ευέλικτο Αναπτυξιακό Νόμο, ο οποίος να συμβάλει στη βελτίωση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, ιδιαίτερα δε στην κρίσιμη οικονομική συγκυρία την οποία βιώνουμε. Ταυτόχρονα, θα πρέπει και με αυτό το εργαλείο η χώρα να καταστεί ελκυστική στις εγχώριες και στις ξένες επενδύσεις και στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητη η επιτάχυνση των διαδικασιών για την απλοποίηση αδειοδότησης, η ολοκλήρωση του κτηματολογίου και του δασολογίου καθώς και των επιμέρους χωροταξικών ζητημάτων», επισημαίνει η ΕΣΕΕ.
Οι προτάσεις της στη δημόσια διαβούλευση
Βασικές μορφές ενίσχυσης
-Να δοθεί επιπλέον επιδότηση (bonus) της τάξης του 10% η οποία δεν θα αφορά στην επιχορήγηση κεφαλαίου, αλλά θα δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης των φοροαπαλλαγών.
- Τα φορολογικά κίνητρα φορολογικά να αυξάνονται σε % και σε έτη διάρκειας ανάλογα και με μέγεθος επένδυσης (στο πλαίσιο επιτρεπόμενων ποσοστών ενίσχυσης που προβλέπει ο εγκεκριμένος από την Ε.Ε. χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων). Με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η εισαγωγή κεφαλαίων από επενδυτές του εξωτερικού, οι οποίοι συνήθως πραγματοποιούν επενδύσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ, συμμετέχοντας στο κεφάλαιο μεγάλων επιχειρήσεων (άνω των 250 εργαζομένων και με κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ). Σοβαρά κίνητρα για τέτοιες μεγάλες επιχειρήσεις και για επενδύσεις άνω των 50 εκατ. ευρώ είναι μόνο τα φορολογικά κίνητρα και η διασφάλιση ισχύος τους επί συγκεκριμένου χρόνου (ανεξάρτητα από αλλαγές σε φορολογικό νόμο).
- Συγχρηματοδότηση επένδυσης να προβλέπεται κυρίως για start ups και περισσότερο σε περιπτώσεις επενδύσεων σε τομείς νέας τεχνολογίας και πράσινης ανάπτυξης.
- Να δοθούν επιπλέον κίνητρα για επενδύσεις σε λιμενικές υποδομές, καθώς επίσης σε επενδύσεις αναβάθμισης και αναδιάρθρωσης των θαλάσσιων και οδικών διεθνών μεταφορών.
- Να ενταχθούν στον Νόμο και οι εμπορικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις παροχής υπηρεσίας (ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης - ύψους επένδυσης στο πλαίσιο του αναπτυξιακού) που συγχωνεύονται ή συνεργάζονται κοινοπρακτικά μεταξύ τους ή με μεταποιητικές επιχειρήσεις ή επεκτείνονται με νέες επενδύσεις συστάδες επιχειρήσεων με στόχο μια επένδυση .
- Να δίδεται προτεραιότητα σε:
1. Πράσινα κέντρα logistics εμπορικών επιχειρήσεων.
2. Υπηρεσίες έντασης γνώσης και έντασης πληροφορίας.
3. Συστάδες επιχειρήσεων ή Clusters με πρόβλεψη που θα εξειδικεύει τις διαδικασίες και στην οποία θα προβλέπεται μη χρηματοδοτούμενο στάδιο ωρίμανσης.
- Η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης μηχανολογικού εξοπλισμού δεν πρέπει να έχει χρονικό ορίζοντα (έως 7 έτη) αλλά να σχετίζεται με τη συμβατική μίσθωση. Αν άλλοι λόγοι υπαγορεύουν περισσότερα έτη ενοικίασης, αυτά να είναι πλασματικά και η επιδότηση να καταβάλλεται στις επιχειρήσεις με βάση τα πλασματικά έτη μίσθωσης.
- Να μην υπάρχει σύνδεση με τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
- Οι νέες μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 5 ετών) που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο να έχουν μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές ως κίνητρο προσλήψεων και φορολογικούς συντελεστές κατά το ποσοστό που εντάσσονται στον Νόμο και όχι επιδότηση επιτοκίου, καθώς με τον τρόπο αυτό δίνονται κίνητρα για μεγαλύτερη απασχόληση.
- Να δίνονται αυξημένα κίνητρα και μοριοδότηση (υψηλός συντελεστής βαρύτητας στην αξιολόγηση) στις επιχειρήσεις που συνεργάζονται με ανώτατα και τεχνολογικά εκπαιδευτικά ιδρύματα και εισάγουν νέα τεχνολογία, καινοτομία (με σαφήνεια στη διαδικασία προσδιορισμού της καινοτομίας).
- Να συμπεριλαμβάνονται και τα μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και τη διάθεση των προϊόντων
- Να γίνονται ουσιαστικοί έλεγχοι των επιχειρήσεων που υπάγονται στον Αναπτυξιακό Νόμο κατά τη διάρκεια της υλοποίησης της επένδυσης, αλλά και μέχρι την ολοκλήρωσή της.
- Θεσμοθέτηση μηχανισμών τιμολόγησης και ελέγχου εύλογου κόστους.
- Η πρόταση για συγκριτική αξιολόγηση θα έχει νόημα αν αφορά ομοειδείς επενδύσεις του ίδιου κλάδου κάτω από κοινές συνθήκες. Η συγκριτική αξιολόγηση και ο τρόπος εφαρμογής της είναι αμφίβολο εάν θα συμβάλει στη διαφάνεια της αξιολόγησης και στη μείωση της γραφειοκρατίας.
- Να τηρείται ετήσιος προϋπολογισμός επενδύσεων και να ορίζεται και να τηρείται ο χρόνος έγκρισης από την ημερομηνία της αίτησης, καθώς και ο χρόνος πληρωμής μετά την αίτηση πιστοποίησης.
- Να υπάρχει επάρκεια αξιολογητών.
- Για λόγους ισονομίας επενδυτών/δημοσίου θα πρέπει να προβλέπεται αποζημίωση των επενδυτών αν για οποιοδήποτε λόγο δεν τηρούνται τα χρονοδιαγράμματα που τίθενται, καθώς στις αντίθετες περιπτώσεις ο επενδυτής αν δεν τηρήσει τα χρονοδιαγράμματα που τον αφορούν έχει συνέπειες.
- Η διαδικασία εξέτασης κάθε αίτησης για υπαγωγή επένδυσης να ολοκληρώνεται από την αρμόδια υπηρεσία και την αρμόδια γνωμοδοτική επιτροπή, το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, η δε απόφαση υπαγωγής να εκδίδεται το αργότερο εντός μηνός από τη γνωμοδότηση της επιτροπής, εντός του οποίου δημοσιεύεται και η περίληψή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Κριτήρια
Η ΕΣΕΕ προτείνει η βαθμολόγηση σε διαφορετικές θεματικές ενότητες (μεταποίηση-τουρισμός-εμπόριο-παροχή υπηρεσιών) να προβλέπει διαφορετικές ομάδες κριτηρίων, διαφορετικά θα υπάρξει άνιση μεταχείριση εις βάρος μάλλον του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Εάν ισχύσουν κοινά κριτήρια:
Η εφαρμογή των κριτηρίων για την "Πράσινη Ανάπτυξη", όπως αυτά διατυπώνονται κατ΄ αρχήν, παραπέμπουν στις μεταποιητικές δραστηριότητες. Θα πρέπει τα κριτήρια να αναπροσαρμοστούν για τους άλλους κλάδους της οικονομίας, διαφορετικά θα δημιουργηθούν στρεβλώσεις. Εναλλακτικά να παραμείνουν αλλά με μικρό συντελεστή.
Το κριτήριο "Καθετοποίηση Οικονομικής Δραστηριότητας" χρήζει περαιτέρω διευκρίνησης.
Η πριμοδότηση εγκατάστασης επιχειρήσεων σε ΒΕΠΕ (Βιομηχανικές, Βιοτεχνικές Περιοχές και Βιοτεχνικά Πάρκα) πρέπει να συνδυαστεί και με την αλλαγή της νομοθεσίας για τις ΒΕΠΕ, ώστε να μπορούν να μετεξελιχθούν και τυπικά σε Επιχειρηματικές Περιοχές και να μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτές επιχειρήσεις και των άλλων κλάδων της οικονομίας και όχι μόνο της μεταποίησης (π.χ. κέντρα χονδρεμπορίου-logistics-ηλεκτρονικού εμπορίου, ερευνητικά εργαστήρια κ.α.). Η κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να προωθήσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα Επιχειρηματικά Πάρκα και το οποίο είχε τύχει ευρύτατης αποδοχής κατά τη δημόσια διαβούλευση με τους παραγωγικούς φορείς.
Στο κριτήριο "Συνεργασίες σε τοπική και περιφερειακή κλίμακα" δεν είναι σαφές αν το προτεινόμενο πλαίσιο από το Υπουργείο αναφέρεται στην πριμοδότηση προτάσεων, που υποβάλλονται από συμπράξεις-δίκτυα επιχειρήσεων ή αν αναφέρεται στην πριμοδότηση πρότασης μεμονωμένης επιχείρησης, που είναι μέλος ενός υφιστάμενου (ή και υπό σύσταση) δικτύου. Για τη δημιουργία δικτύων είναι κρίσιμη η φάση προετοιμασίας, ώστε να πεισθούν για τη συμμετοχή τους τα εν δυνάμει μέλη τους και να γίνουν οι σχετικές απαραίτητες μελέτες - ανοικτές συγκεντρώσεις κλπ.
Δεν περιλαμβάνεται στα κριτήρια, το κριτήριο "Ωριμότητας" ενός έργου το οποίο είναι σημαντικό να εξετάζεται και να βαθμολογείται θετικά, καθώς η ετοιμότητα ενός επενδυτικού σχεδίου να ξεκινήσει άμεσα να υλοποιείται συμβάλλει στην επιτάχυνση της απορρόφησης κονδυλίων αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, εσόδων για το κράτος και γενικά είναι προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Επίσης, συνήθως οι επενδυτές που έχουν μπει σε έξοδα ωρίμανσης ενός επενδυτικού σχεδίου είναι αυτοί που έχουν μεγαλύτερη δέσμευση να υλοποιήσουν επένδυση και αυτοί που έχουν καλύτερη συγκρότηση και αυξημένη επιτυχία. Π.χ. στο κριτήριο "Ωριμότητα" θα μπορούσε να λαμβάνονται υπ΄ όψιν κατά σειρά ενδεικτικά τα εξής: αν υπάρχει ήδη η ιδιοκτησία της γης, αν έχει εκδοθεί θετική ΠΠΕ (όπου χρειάζεται), αν έχει κατατεθεί προς έγκριση ΜΠΕ, αν έχουν ήδη εκδοθεί Περιβαλλοντικοί Όροι, αν έχει ήδη εκδοθεί η (τυχόν) απαιτούμενη άδεια εγκατάστασης ή αν υπάρχει έγκριση σχεδίων από τον ΕΟΤ για τα ξενοδοχεία, αν έχει εκδοθεί η τυχόν απαιτούμενη Οικοδομική άδεια ή/και Άδεια Εργασιών Μικρής Κλίμακας κ.α. Θα μπορούσαν δε να είναι επιλέξιμες οι δαπάνες ωρίμανσης έργων, που γίνονται προφανώς πριν την ημερομηνία επιλεξιμότητας των λοιπών δαπανών υλοποίησης του έργου.
Δεν υπάρχει επίσης το κριτήριο "Εμπειρία - Γνώσεις Επενδυτή", το οποίο τουλάχιστον για τις υπό σύσταση ή τις νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο, καθώς δεν μπορούν να εφαρμοσθούν κριτήρια βιωσιμότητας, όπως στις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Η Ελλάδα σύμφωνα και με το GEM έχει μειωμένη επιχειρηματικότητα ευκαιρίας. Κυρίως έχει αναπτύξει την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Για αυτό επιπρόσθετα από προσόντα επενδυτή θα πρέπει να αξιολογούνται και κενά αγοράς-εξωστρέφεια-καινοτομία με κλαδικό φίλτρο.
Διαδικασίες
- Να εξεταστεί η δυνατότητα υποβολής προτάσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα και συγκεκριμένα ανά 2 μήνες έτσι ώστε να μην καθυστερεί η ανάληψη υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων. Η συσσώρευση του συνόλου των επενδυτικών σχεδίων σε 2 χρονικές περιόδους κατ΄ έτος δημιουργεί φόρτο εργασιών με αποτέλεσμα την χρονική καθυστέρηση στην αξιολόγηση, έγκριση και συμβασιοποίηση των επενδυτικών σχεδίων, αυξάνοντας παράλληλα και το κόστος διαχείρισης.
- Συγκριτική αξιολόγηση και ιεράρχηση. Κάθε περιοχή εντός της οποίας γίνεται η ανάληψη και υλοποίηση κάθε επενδυτική πρωτοβουλία έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις δικές της αναπτυξιακές, οικονομικές και κοινωνικές προτεραιότητες. Οι προτεραιότητες θα πρέπει να τίθενται σύμφωνα με τις εθνικές και περιφερειακές προτεραιότητες και συμπληρωματικά με τα υπόλοιπα μέτρα ενίσχυσης.
- Εκτιμούμε ότι είναι θετικό το γεγονός της ένταξης όλων των κατηγοριών επαγγελμάτων και προτείνουμε οι εξαιρέσεις για λόγους ευκολίας να δίνονται με τους καινούργιους ΚΑΔ/2008.
- Προτείνoυμε να υπάρχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα του υπουργείου και των περιφερειών, αμέσως μετά την ψήφιση του ετήσιου προϋπολογισμού, το συνολικό ύψος δαπάνης που θα αφορά επιχορηγήσεις επενδύσεων του αναπτυξιακού νόμου από το ΠΔΕ και κάθε 2μηνο που θα βγαίνουν αποφάσεις εγκρίσεων να μειώνεται κατά το αντίστοιχο ποσό, ώστε να γνωρίζουν οι υποψήφιοι επενδυτές εάν υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια και πόσα σε κάθε περιφέρεια και κεντρικά.
- Συμπληρωματικά θα μπορούσε να γίνει και επιμερισμός των διαθέσιμων πόρων κατά θεματική ενότητα όπως τουρισμός, μεταποίησης, υπηρεσίες κλπ. και τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα να μεταφέρονται από μια θεματική ενότητα σε άλλη σύμφωνα με τις ανάγκες. Τυχόν αδιάθετο υπόλοιπο στο τέλος του έτους να μεταφέρεται στο επόμενο αυξάνοντας τον διαθέσιμο προϋπολογισμό. Αναγκαία είναι επίσης και η αύξηση της διαφάνειας κατά την αξιολόγηση.
- Έκδοση πάσης φύσεως αδειών που απαιτούνται για την επένδυση αποκλειστικά και αυστηρά εντός τριάντα (30) ημερών από την αίτηση της επιχείρησης (οικοδομικές, επέκτασης, λειτουργίας, περιβαλλοντικές κλπ).
Κίνητρα - Επιλέξιμες Δαπάνες
- Εναλλακτικά αντί επιδότησης (λόγω περιορισμού προγράμματος δημοσίων επενδύσεων).
Α) Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για 10 χρόνια κλιμακωτά (1ος χρόνος 100%, 2ος χρόνος 90% κ.ο.κ.).
Β) Μείωση για 10 χρόνια των φορολογικών συντελεστών κατά 50%.
Γ) Επιδότηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας 35% επί του συνολικού κόστους μισθοδοσίας και επιδότηση μισθολογικού κόστους νέων θέσεων εργασίας.
- Οι άυλες επενδύσεις να μπορούν να καλύπτουν το 5% του επενδυτικού σχεδίου, ώστε να μην δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για υπερτιμολογήσεις.
- Ταυτόχρονα με την υπαγωγή, απόφαση για απαλλακτικό όριο ΦΠΑ με την έκδοση απαλλακτικού Δελτίου για το σύνολο της αξίας της υπαγόμενης επένδυσης (Αποσυμφόρηση των Δ.Ο.Υ. και εξάλειψη της γραφειοκρατίας).
- Οι τόκοι που θα επιβαρύνουν τις παραπάνω χρηματοδοτήσεις, θα επιβαρύνουν απολογιστικά και μετά την ολοκλήρωση της εκταμίευσης του συνόλου της επιχορήγησης, το Ελληνικό Δημόσιο με επιβάρυνση του Ειδικού Λογ/σμού Ν.128/75.
- Δυνατότητα έκδοσης "guarantee credit paper" για μέρος της επιχορήγησης που δικαιούται ο επενδυτής, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως "ρευστοποιήσιμος τίτλος" για πληρωμές στο Δημόσιο και Ασφαλιστικούς Οργανισμούς (επί της ουσίας, συμψηφισμός οφειλών μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων).
- Για τον τουρισμό επιδότηση επενδυτικών σχεδίων εναλλακτικού και εξειδικευμένου τουρισμού, όπως π.χ. ιατρικός, τρίτης ηλικίας, ψυχικής υγείας ταυτόχρονα με τον ορεινό τουρισμό και τον αγροτουρισμό, κλινικές μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, αποκατάστασης υγείας κλπ.
- Να ισχύουν τα ίδια κίνητρα για αγορά οικοπέδων και κτιριακών εγκαταστάσεων επιχείρησης που διέκοψε τη λειτουργία της τα δυο (2) προηγούμενα έτη (προκειμένου να μην μείνουν "κουφάρια" στις ΒΙ.ΠΕ., αλλά και σε άλλες περιοχές).
- Να δίνεται η δυνατότητα της αλλαγής χρήσης των ΒΙ.ΠΕ. σε επιχειρηματικά πάρκα, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα συμμετοχής επιχειρήσεων χονδρεμπορίου.
Ενίσχυση της Απασχόλησης:
- Για νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις, για κάθε μία (1) θέση να αντιστοιχούν 300.000 ευρώ επένδυσης.
- Για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, και επειδή αφορά συνήθως εκσυγχρονισμό, το ποσό να διπλασιάζεται σε 600.000 ευρώ ανά νέα θέση απασχόλησης.
Παράρτημα
Ίδρυση εμπορικών Α.Ε. ή συστάδων επιχειρήσεων που έχουν σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναβάθμισης της ποιότητας των παραγομένων αγαθών και υπηρεσιών.
Στόχος αυτής της πρότασης είναι η συσπείρωση επιχειρηματιών (επιχειρηματικότητα) και κεφαλαίου (ρευστότητα) κάτω από την επίβλεψη μιας δημοκρατικά διοικούμενης επιχειρηματικής δράσης (πλεονέκτημα ανθρωπίνων πόρων στην οργάνωση - διοίκηση και έλεγχο), ή άλλου σχήματος συνεργασίας επιχειρήσεων. Ειδικότερα στους τομείς της λιανικής και χονδρικής πώλησης, των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών τοπικής προέλευσης που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον, μέσω σημείων πώλησης που διασφαλίζουν την αναγνωρισιμότητα του Φορέα (ταυτότητα - σήμα) και ο οποίος θα πιστοποιεί την ποιότητα των προσφερομένων αγαθών και υπηρεσιών. Οι διαδικασίες προμηθειών επιβάλλεται να εξασφαλίζουν την εντοπιότητα, την τυποποίηση και την ποιότητα των ληφθέντων (προσφερθέντων) αγαθών και υπηρεσιών.
Επομένως, η ΕΣΕΕ προτείνει να εξεταστεί η δυνατότητα υπαγωγής στις διατάξεις του νέου αναπτυξιακού νόμου η ίδρυση εμπορικών και παροχής υπηρεσιών Α.Ε. ή σχημάτων συστάδων επιχειρήσεων, που έχουν σκοπό την παροχή υπηρεσιών αναβάθμισης της ποιότητας των παραγομένων αγαθών και υπηρεσιών, την τυποποίηση, την προβολή και προώθησή τους στην αγορά του εσωτερικού και του εξωτερικού, στο δε ιδρυτικό κεφάλαιο να συμμετέχουν φορείς που εμπλέκονται στην υλοποίηση αυτών.
Στόχος είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ όλων των κλάδων μιας περιφέρειας (τοπικής αγοράς) ώστε να βελτιωθεί η παρουσία τους στην αγορά. Η δημιουργία εύρωστων οικονομικά επιχειρήσεων, με πόρους διαθέσιμους που να εξασφαλίζουν μια δυναμική παρουσία, να επιτυγχάνουν οικονομίες κλίμακας, οι οποίες όμως να ξεφεύγουν από τη νοοτροπία και την κακοδιαχείριση των παλαιών συνεταιρισμών.
Ο περιορισμός στην εντοπιότητα κρίνεται με τη λογική των ευρύτερων επιπτώσεων που θα έχει στην οικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, διότι:
1. Ο μικροπαραγωγός θα αποκτά εμπειρία και θα βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα, αφού θα παράγει αγαθά και υπηρεσίες με προδιαγραφές που θα στοχεύουν στην τυποποίηση και στη σταθερότητα των παρεχόμενων ποιοτικών χαρακτηριστικών,
2. Θα δημιουργηθεί ένα σταθερό και ανταγωνιστικό εισόδημα στον μικροπαραγωγό, διότι τα παραγόμενα αγαθά και υπηρεσίες αποκτούν προστιθέμενη αξία λόγω νέων μεθόδων παραγωγής,
3. Θα αναπτυχθούν ανταγωνιστικές μικρομεσαίες βιοτεχνίες, οικοτεχνίες στην τοπική κοινωνία.
4. Θα προβληθεί η περιοχή (τουριστική ανάπτυξη).
