Σε τεντωμένο σχοινί περπατά το ΔΝΤ, όσον αφορά στο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, λόγω των σκληρών συνθηκών του δανείου και των στερήσεων σε απλούς πολίτες.
Το ΔΝΤ περπατά σε ένα τεντωμένο σχοινί όσον αφορά στη διαμόρφωση του σχεδίου διάσωσης της Ελλάδας, που από τη μία πλευρά θα πρέπει να αποκαταστήσει τη δημοσιονομική της αξιοπιστία, χωρίς όμως παράλληλα να αναβιωσει παλιές δυσάρεστες εμπειρίες από προηγούμενες παρεμβάσεις του ΔΝΤ σε άλλες χώρες.
Οι προηγούμενες προσπάθειες του ΔΝΤ και σε άλλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας, είχαν συχνά ως σκληρή παραφωνία στερήσεις για τους απλούς πολίτες.
Σύμφωνα με το Reuters, οι αναλυτές θεωρούν ότι υπάρχουν ενδείξεις γενναιοδωρίας στα 30 δισ. ευρώ (περίπου 40 δισ. ευρώ) που θα είναι η συμβολή του ΔΝΤ. Για παράδειγμα, η ενίσχυση πλησιάζει 40 φορές το μέγεθος του ποσοστού συμμετοχής της Ελλάδα στο ΔΝΤ. Ο λόγος αυτής της γενναιοδωρίας είναι ότι «το ΔΝΤ αναγνωρίζει σαφώς ότι η ελληνική κρίση θα μπορούσε να έχει πολλαπλασιαστικές συνέπειες σε άλλες ευάλωτες οικονομίες της περιοχής και έχει τη δυνατότητα να εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές», δήλωσε στο Reuters ο Eswar Prasad, συνεργάτης στο Brookings Institution.
Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ΔΝΤ είναι το περιορισμένο περιθώριο ελιγμών - υποτίμησης του νομίσματος για να τονώσει το εμπόριο, δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ζώνης του ευρώ και μεγάλο μέρος των δημοσίων δαπανών έχει ήδη περικοπεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ΔΝΤ δήλωσε την Κυριακή ότι η δημοσιονομική προσαρμογή «πρέπει να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του προγράμματος».
Ο Simon Johnson, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, δήλωσε ότι το Ταμείο είναι σε μια δύσκολη θέση. «Δεν γίνεται δημοφιλής ζητώντας την εφαρμογή ή μεγάλες δημοσιονομικές προσαρμογές, αλλά αν δεν το πράξει στην περίπτωση αυτή, τότε η Ελλάδα απλά θα καταρρεύσει». Ο ίδιος, πάντως, κατηγόρησε την ευρωπαϊκή κωλυσιεργία για την μεγέθυνση του προβλήματος. Αν η ΕΕ είχε εγκρίνει ένα σχέδιο διάσωσης πριν από τρεις μήνες, η κατάσταση ενδεχομένως να ήταν καλύτερη. «Η ΕΕ έχει αποδείξει την πτώχευση ηθικά και πολιτικά και τώρα και οικονομικά, τουλάχιστον στην περιφέρεια, και έτσι η ημέρα της αναμέτρησης έφτασε», είπε ο κ. Τζόνσον.
Ο Prasad αποκάλεσε εξίσου λυπηρό το γεγονός ότι η κρίση στην Ελλάδα σύρθηκε από τις χρηματοοικονομικές αγορές που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της χώρας να χειριστεί τα οικονομικά της και οδήγησε το κόστος δανεισμού σε κατακόρυφη άνοδο.
«Αυτό που συνέβη τώρα είναι ότι το ΔΝΤ έχει αγοράσει για την Ελλάδα περίπου ένα χρόνο ανάπαυλα», είπε ο Prasad. Όμως πρόσθεσε ότι τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας έχουν ήδη αρχίσει να προκαλούν «τεράστιο πόνο».
Ο Michael Mussa, ανώτερος συνεργάτης στο Peterson Institute for International Economics και βετεράνος του ΔΝΤ, δήλωσε η Ελλάδα μέχρι να φτάσει στο σημείο όπου να μπορεί να δανειστεί και πάλι από τις αγορές θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. «Μόλις η κατάσταση έφτασε στο σημείο όπου η εμπιστοσύνη είχε χαθεί, ήταν απαραίτητο να προτάξει ένα επίσημο πρόγραμμα χρηματοδότησης που να της επιτρέπει να μετακυλήσει το χρέος της τα επόμενα δύο με τρία χρόνια χωρίς πρόσβαση στις αγορές», υπογράμμισε.
Ο Mussa πρόσθεσε ότι δεν είναι καθόλου σαφές αν η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στις αγορές χωρίς να χρειάζεται να αναδιαρθρώσει το σημερινό φορτίο του χρέους της. «Είναι πολύ κοντά σε κάτι τέτοιο. Το περιθώριο δεν είναι μεγάλο».
Ο Domenico Lombardi, ανώτερος συνεργάτης στο Brookings Institution, σημείωσε ότι το ΔΝΤ είχε ενσωματώσει τα διδάγματα από το παρελθόν της Ασίας στην ελληνική προσπάθεια, κυρίως λέγοντας ότι οι δαπάνες για το δίκτυο κοινωνικής ασφάλισης των προγραμμάτων δεν θα πρέπει να μειωθούν δραματικά. «Οι ευρωπαϊκές χώρες θα έπρεπε να έχουν αναλάβει την ελληνική κρίση και όχι να την έχουν εξάγει στη διεθνή κοινότητα, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στη συμμετοχή του ΔΝΤ», δήλωσε ο κ. Lombardi.
Ο ίδιος τόνισε ότι το ΔΝΤ στην προσπάθειά του να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα στήριξης για την Ελλάδα, δεν συζήτησε το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους της. Αλλά ο κ. Lombardi και άλλοι οικονομολόγοι εξέφρασαν σκεπτικισμό για το γεγονός ότι δεν θα είναι τελικά στην ημερήσια διάταξη. «Πιστεύω ότι η αναδιάρθρωση θα είναι μια επιλογή στο τραπέζι, με δεδομένο πόσο δύσκολη είναι η εφαρμογή της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε μια αντιπληθωριστικό οικονομικό περιβάλλον», κατέληξε ο κ. Lombardi.
Οι προηγούμενες προσπάθειες του ΔΝΤ και σε άλλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας, είχαν συχνά ως σκληρή παραφωνία στερήσεις για τους απλούς πολίτες.
Σύμφωνα με το Reuters, οι αναλυτές θεωρούν ότι υπάρχουν ενδείξεις γενναιοδωρίας στα 30 δισ. ευρώ (περίπου 40 δισ. ευρώ) που θα είναι η συμβολή του ΔΝΤ. Για παράδειγμα, η ενίσχυση πλησιάζει 40 φορές το μέγεθος του ποσοστού συμμετοχής της Ελλάδα στο ΔΝΤ. Ο λόγος αυτής της γενναιοδωρίας είναι ότι «το ΔΝΤ αναγνωρίζει σαφώς ότι η ελληνική κρίση θα μπορούσε να έχει πολλαπλασιαστικές συνέπειες σε άλλες ευάλωτες οικονομίες της περιοχής και έχει τη δυνατότητα να εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές», δήλωσε στο Reuters ο Eswar Prasad, συνεργάτης στο Brookings Institution.
Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ΔΝΤ είναι το περιορισμένο περιθώριο ελιγμών - υποτίμησης του νομίσματος για να τονώσει το εμπόριο, δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι μέλος της ζώνης του ευρώ και μεγάλο μέρος των δημοσίων δαπανών έχει ήδη περικοπεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ΔΝΤ δήλωσε την Κυριακή ότι η δημοσιονομική προσαρμογή «πρέπει να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του προγράμματος».
Ο Simon Johnson, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, δήλωσε ότι το Ταμείο είναι σε μια δύσκολη θέση. «Δεν γίνεται δημοφιλής ζητώντας την εφαρμογή ή μεγάλες δημοσιονομικές προσαρμογές, αλλά αν δεν το πράξει στην περίπτωση αυτή, τότε η Ελλάδα απλά θα καταρρεύσει». Ο ίδιος, πάντως, κατηγόρησε την ευρωπαϊκή κωλυσιεργία για την μεγέθυνση του προβλήματος. Αν η ΕΕ είχε εγκρίνει ένα σχέδιο διάσωσης πριν από τρεις μήνες, η κατάσταση ενδεχομένως να ήταν καλύτερη. «Η ΕΕ έχει αποδείξει την πτώχευση ηθικά και πολιτικά και τώρα και οικονομικά, τουλάχιστον στην περιφέρεια, και έτσι η ημέρα της αναμέτρησης έφτασε», είπε ο κ. Τζόνσον.
Ο Prasad αποκάλεσε εξίσου λυπηρό το γεγονός ότι η κρίση στην Ελλάδα σύρθηκε από τις χρηματοοικονομικές αγορές που έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της χώρας να χειριστεί τα οικονομικά της και οδήγησε το κόστος δανεισμού σε κατακόρυφη άνοδο.
«Αυτό που συνέβη τώρα είναι ότι το ΔΝΤ έχει αγοράσει για την Ελλάδα περίπου ένα χρόνο ανάπαυλα», είπε ο Prasad. Όμως πρόσθεσε ότι τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας έχουν ήδη αρχίσει να προκαλούν «τεράστιο πόνο».
Ο Michael Mussa, ανώτερος συνεργάτης στο Peterson Institute for International Economics και βετεράνος του ΔΝΤ, δήλωσε η Ελλάδα μέχρι να φτάσει στο σημείο όπου να μπορεί να δανειστεί και πάλι από τις αγορές θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία. «Μόλις η κατάσταση έφτασε στο σημείο όπου η εμπιστοσύνη είχε χαθεί, ήταν απαραίτητο να προτάξει ένα επίσημο πρόγραμμα χρηματοδότησης που να της επιτρέπει να μετακυλήσει το χρέος της τα επόμενα δύο με τρία χρόνια χωρίς πρόσβαση στις αγορές», υπογράμμισε.
Ο Mussa πρόσθεσε ότι δεν είναι καθόλου σαφές αν η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στις αγορές χωρίς να χρειάζεται να αναδιαρθρώσει το σημερινό φορτίο του χρέους της. «Είναι πολύ κοντά σε κάτι τέτοιο. Το περιθώριο δεν είναι μεγάλο».
Ο Domenico Lombardi, ανώτερος συνεργάτης στο Brookings Institution, σημείωσε ότι το ΔΝΤ είχε ενσωματώσει τα διδάγματα από το παρελθόν της Ασίας στην ελληνική προσπάθεια, κυρίως λέγοντας ότι οι δαπάνες για το δίκτυο κοινωνικής ασφάλισης των προγραμμάτων δεν θα πρέπει να μειωθούν δραματικά. «Οι ευρωπαϊκές χώρες θα έπρεπε να έχουν αναλάβει την ελληνική κρίση και όχι να την έχουν εξάγει στη διεθνή κοινότητα, με αποτέλεσμα να καταλήξουν στη συμμετοχή του ΔΝΤ», δήλωσε ο κ. Lombardi.
Ο ίδιος τόνισε ότι το ΔΝΤ στην προσπάθειά του να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα στήριξης για την Ελλάδα, δεν συζήτησε το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους της. Αλλά ο κ. Lombardi και άλλοι οικονομολόγοι εξέφρασαν σκεπτικισμό για το γεγονός ότι δεν θα είναι τελικά στην ημερήσια διάταξη. «Πιστεύω ότι η αναδιάρθρωση θα είναι μια επιλογή στο τραπέζι, με δεδομένο πόσο δύσκολη είναι η εφαρμογή της δημοσιονομικής πειθαρχίας σε μια αντιπληθωριστικό οικονομικό περιβάλλον», κατέληξε ο κ. Lombardi.
