Θα μπορούσε κάποιος να πει, χωρίς να πολυσκεφτεί, ότι η θεμελιώδης διαφορά των δύο λαών έγκειται στην πειθαρχία και οργάνωση -ατομική και συλλογική- που έχουν οι Γερμανοί, και εμείς δεν έχουμε. Αλλά, ως θετικό των Ελλήνων, που απουσιάζει από τους Γερμανούς, είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών και ατομικής δημιουργίας, σε περιβάλλον που όχι μόνον δεν υποβοηθεί, αλλά θέτει και εμπόδια.
Αυτή ακριβώς η αδυναμία συλλογικής οργάνωσης αποτελεί και πλεονέκτημα για τον Έλληνα. Να μού επιτραπεί να δημοσιοποιήσω ένα περιστατικό με Ελληνοαμερικανό γιατρό, με ιδιαίτερες επιτυχίες στις ΗΠΑ, ο οποίος έφερε την οικογένειά του εδώ, με παιδιά, προκειμένου αυτά να τελειώσουν τις σπουδές τους στη Μέση Εκπαίδευση, και μετά να επιστρέψει στις ΗΠΑ.
Στο προφανές ερώτημα, γιατί θεωρεί ότι η διαλυμένη εκπαίδευση στην Ελλάδα αποτελεί θετικό στοιχείο συγκρινόμενη με αυτή των ΗΠΑ, η απάντηση ήταν αφοπλιστική.
Επειδή διαπίστωσε, ότι κατά τις διακοπές -όταν συναντιόνταν τα παιδιά του με τα ομήλικα εξαδελφάκια τους-, τα δεύτερα έδειχναν υψηλότερο βαθμό νοημοσύνης, παρόλο που τα παιδιά του γιατρού ήσαν αριστούχα στις ΗΠΑ.
Το συμπέρασμα που εξήγε ο γιατρός, ήταν ότι τα ημεδαπά παιδιά σκαρφίζονταν χίλιες δυο δικαιολογίες για να ξεγελάσουν γονείς και δασκάλους, να αποφύγουν τιμωρίες, να υπερισχύσουν των φίλων τους και με αθέμιτα μέσα, κι αυτό τα έκανε περισσότερο εύστροφα, μηχανευόμενα μεθόδους επιτυχίας του σκοπού τους πέραν των κανόνων που θέτει η οικογένεια και η κοινωνία.
Σε αντίθεση, τα ομήλικά τους στις ΗΠΑ, ζούσαν σε ένα απολύτως οργανωμένο περιβάλλον, ώστε δεν χρειαζόταν «να βάλουν το μυαλό τους να δουλέψει» προκειμένου να αντιμετωπίσουν δυσάρεστες καταστάσεις και να υπερπηδήσουν εμπόδια, αφού το κράτος και η οικογένεια φρόντιζε να μη υπάρχουν. Για να το πω όσο πιο απλά μπορώ, στη μια περίπτωση έχουμε μια μηχανή -τον εγκέφαλο- που βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία, ενώ στην άλλη παραμένει αδρανής. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά πως εκπέμπω μήνυμα να διατηρηθεί η απαράδεκτη κατάσταση στην Εκπαίδευση. Αυτή την διαφορά θα την βρούμε με τα παιδιά όλων των χωρών που ζουν σε σωστά οργανωμένες κοινωνίες.
Ο αρθρογράφος της Wall Street Journal, κ. Στίβεν Φίντλερ αναλύει τις διαφορές και τις ομοιότητες της Ελλάδας και της Γερμανίας, σε άρθρο του που αναδημοσίευσε το New Post. Οι Γερμανοί, όπως εξηγεί, βλέπουν τους εαυτούς τους ως λαό που οικοδόμησε μια επιτυχία πάνω στις στάχτες του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, προβάλλοντας τη σκληρή δουλειά και την προσωπική ευθύνη. Όταν το 1990 η οικονομία τους άρχισε να παίρνει την κάτω βόλτα, έλαβαν σκληρές αποφάσεις για μεταρρυθμίσεις που κράτησαν πάνω από μια δεκαετία και οδήγησαν στη σημερινή ανάπτυξη.
«Για πολλούς Γερμανούς υπάρχει ένα στοιχείο ηθικής σε όλο αυτό. Η αρετή επιβραβεύτηκε και κάπως έτσι θα έπρεπε να κάνουν να κάνουν και οι άλλοι: να ακολουθήσουν τη σοφή οδό. Η άποψη των Γερμανών για τους Έλληνες είναι ότι ακολούθησαν τον αντίθετο δρόμο: αυτόν της ασωτίας, την εξάρτηση από τα χρέη και την ανευθυνότητα που τους οδήγησε στην οικονομική καταστροφή». Να σημειώσω, ότι παίζει ρόλο και ο προτεσταντισμός, που θεωρείται ως η θρησκεία του καπιταλισμού.
Από την άλλη μεριά, οι Έλληνες βλέπουν τους εαυτούς τους ως θύματα από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με τον ξένο παράγοντα να επεμβαίνει πάντα στα εσωτερικά. Ο κ. Κέβιν Φέδερστοουν, καθηγητής ελληνικών σπουδών στο London School of Economics σημειώνει πως υπάρχει «μια διαρκής αίσθηση θυματοποιήσης» που υπάρχει στο ελληνικό κράτος από τις απαρχές της δημιουργίας του μέχρι και σήμερα.
Και αυτό, υποστηρίζει ο κ. Φέδερστοουν, εκμεταλλεύθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζοντας ότι υπήρξε μια πολιτική ελίτ, μια χούφτα ολιγάρχες που προχώρησαν σε μια συμπαιγνία, ενώ από την άλλη υπήρχε ο λαός που υπέφερε για τις τράπεζες. Ταυτοχρόνως, υποσημείωνε ο κ. Τσίπρας, πως η παραδοσιακή Δεξιά ανήκει στην ελληνική ελίτ και δεν αντιστάθηκε στην ξένη κυριαρχία.
Βέβαια, όλα αυτά δεν αναιρούν το γεγονός ότι πολλοί απλοί Έλληνες ωφελήθηκαν από αυτή την κατάσταση που στηρίχθηκε στις πελατειακές σχέσεις και τον νεποτισμό. Προφανώς όχι όσο και οι δωροδοκούμενοι, αλλά γνωρίζοντας ότι αυτό συμβαίνει, το αποδέχθηκαν αντί να το καταγγείλουν.
Φοβάμαι, ότι με την εικόνα που δημιουργήσαμε στο εξωτερικό, ιδίως κατά το τελευταίο διάστημα, υπάρχουν πολύ αυστηρές κριτικές σε βάρος μας, σε αντίθεση με τις παραπάνω, που μάλλον εύλογες τις θεωρώ.
Ο Μακεδών
