Σανίδα σωτηρίας ή βόμβα στα θεμέλια της κοινωνικής συνοχής; Οι περιπτώσεις της Αργεντινής και της Ουγγαρίας
του Αλέξανδρου Μητάκη
mitakis@voria.gr
Μεγάλος θόρυβος έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό για το ενδεχόμενο προσφυγής της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), καθώς κάτι τέτοιο πιθανότατα θα σημάνει την επιβολή νέων σκληρών δημοσιονομικών μέτρων. Ποιο είναι όμως το ΔΝΤ, που προκαλεί τόσο μεγάλο φόβο στην κοινή γνώμη; Τι βοήθεια παρέχει στις χώρες- μέλη που το καλούν; Τη λήψη ποιων δημοσιονομικών μέτρων ζητάει;
Τι είναι το ΔΝΤ
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) είναι ένας διεθνής οργανισμός ο οποίος επιβλέπει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, παρακολουθώντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τα ισοζύγια πληρωμών και προσφέροντας οικονομική και τεχνική βοήθεια όταν του ζητηθεί.
Με απλά λόγια, στόχος του ΔΝΤ είναι η παροχή οικονομικής βοήθειας σε χώρες που βρίσκονται σε άσχημη οικονομική κατάσταση, με βασική προϋπόθεση αυτές να το ζητήσουν. Η παραπάνω βοήθεια εκφράζεται στη σύναψη δανείων ή και στη διαχείριση από τον οργανισμό της οικονομίας των κρατών.
Το Ταμείο ιδρύθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 1945 στην Ουάσιγκτον, κατόπιν συνομολόγησης 39 χωρών. Η ίδρυση του Οργανισμού αυτού είχε προπαρασκευαστεί κατά τη Διεθνή Νομισματική και Χρηματοδοτική Συνδιάσκεψη που συνήλθε στο Μπρέτον Γουντς, του Νιού Χαμσάιρ των ΗΠΑ, ενάμισι χρόνο πριν (από την 1η Ιουλίου μέχρι 22 Ιουλίου του 1944). Έδρα του Οργανισμού ορίσθηκε η Ουάσιγκτον ως πρωτεύουσα της χώρας με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής.
Το ΔΝΤ απαριθμεί σήμερα 182 χώρες μέλη, καθεμία από τις οποίες κατέχει μία συγκεκριμένη ποσόστωση στον οργανισμό. Για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων απαιτείται πλειοψηφία άνω του 85%. Η χώρα- μέλος με τη μεγαλύτερη ποσόστωση είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες κατέχουν το 17,09%. Παράλληλα, το 33% των ψήφων προέρχεται από ευρωπαϊκές χώρες.
Επιπλέον οντότητες όπως η ΕΕ, η ΕΚΤ, η Eurostat, οι Παλαιστινιακές Αρχές, το Χονγκ Κονγκ κ.α, χωρίς να είναι μέλη του ΔΝΤ, συνεισφέρουν στατιστικά δεδομένα.
Τα δάνεια του ΔΝΤ
Το ύψος των δανείων που συνάπτει το ΔΝΤ με τις χώρες που το έχουν ανάγκη ισούται με το δεκαπλάσιο της ποσόστωσης τους (quota) στον οργανισμό, με προϋπόθεση οι χώρες αυτές να έχουν καλό δημοσιονομικό παρελθόν. Συγκεκριμένα, η χώρα μας, η οποία κατατάσσεται στα παραπάνω κράτη, είναι δυνατόν να συνάψει δάνειο («Stand – By Arrangement») 10πλάσιο του ποσοστού της (το οποίο είναι 823 SDRs Special Drawing Rights, με ένα δολάριο να αντιστοιχεί σε 0,65 SDRs), δηλαδή περίπου 10 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά στα επιτόκια, για ποσό που ανέρχεται μέχρι το διπλάσιο της ποσόστωσης κάθε χώρας, το ΔΝΤ παρέχει δάνεια με επιτόκιο 1,26%, στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί 2% για τα συμπληρωματικά ποσά. Έτσι, για παράδειγμα, εάν μία χώρα όπως η Ελλάδα- της οποίας το quota ανέρχεται στα 930 εκατ. ευρώ- ζητήσει δάνειο από το ΔΝΤ ύψους 10 δισ. ευρώ, θα κληθεί να πληρώσει επιτόκιο 1,26% για τα πρώτα 1,86 δισ. και 3,26% για τα υπόλοιπα 8,14 δισ. ευρώ. Βέβαια, το ΔΝΤ θα δανείζει με επιτόκιο 2,5% με 3%, όποια ευρωπαϊκή χώρα επιλέξει να χρησιμοποιήσει τον νεοσύστατο μηχανισμό στήριξης, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την ΕΕ, στη σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου, εξαιτίας της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης.
Η διάρκεια αποπληρωμής των δανείων ορίζεται στα 3,5- 5 χρόνια, περίοδος κατά την οποία η χώρα εισέρχεται σε σκληρή επιτήρηση. Η εν λόγω επιτήρηση σημαίνει ότι η χώρα που προσφεύγει στο ΔΝΤ υποχρεούται να προχωρήσει στη λήψη σκληρών οικονομικών μέτρων, μέσω ενός προγράμματος σταθερότητας, με κύριο στόχο την εξυγίανση των δημοσιονομικών της.
Συγκεκριμένα, τη στιγμή που η κυβέρνηση μίας χώρας- μέλους ζητήσει βοήθεια από τον διεθνή οργανισμό, στελέχη του προχωρούν σε συζητήσεις με την ηγεσία με στόχο τη λήψη αποτελεσματικών οικονομικών αποφάσεων, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι βελτίωσης των δημοσιονομικών δεδομένων. Μόλις κυβέρνηση και ΔΝΤ συμφωνήσουν στο πακέτο μέτρων του προγράμματος σταθερότητας, συνάπτεται το δάνειο, το οποίο καταβάλλεται σε πολλές δόσεις, κάθε μία από τις οποίες εξαρτάται από την πορεία υλοποίησης του προγράμματος. Ειδικότερα, η κυβέρνηση περιγράφει τις λεπτομέρειες του οικονομικού της προγράμματος σε μια «επιστολή πρόθεσης» προς τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΝΤ.
Το άρθρο Ι των «Άρθρων Συμφωνίας» του ΔΝΤ ορίζει ότι «ο σκοπός δανεισμού είναι να δοθεί εμπιστοσύνη στις χώρες- μέλη καθιστώντας τους πόρους του οργανισμού προσωρινά διαθέσιμους, υπό κατάλληλες εγγυήσεις, παρέχοντάς τους με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να διορθώσουν λάθη στο ισοζύγιο πληρωμών τους, χωρίς να προσφύγουν σε μέτρα καταστροφικά για την εθνική ή διεθνή τους ευημερία».
Ειδικότερα, ο δανεισμός του ΔΝΤ εξυπηρετεί τρεις βασικούς σκοπούς:
- Ομαλοποιεί την προσαρμογή μίας χώρας σε διάφορες κρίσεις, γεγονός που τη βοηθάει να αποφύγει την ανάρμοστη οικονομική προσαρμογή, κάτι που θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρό, τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και για άλλες, μέσω της οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυματωδών επιδράσεων (μιάσματα).
- Τα προγράμματα του ΔΝΤ βοηθούν στην απελευθέρωση άλλων μορφών χρηματοδότησης, δρώντας ως καταλύτης για άλλους δανειστές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το πρόγραμμα μπορεί να χρησιμεύσει ως ένδειξη ότι η χώρα έχει υιοθετήσει μια καλή πολιτική, ενισχύοντας την αξιοπιστία της πολιτικής και την αύξηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
- Ο δανεισμός από το ΔΝΤ μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των κρίσεων. Η εμπειρία είναι σαφής: κρίσεις λογαριασμού κεφαλαίων προκαλούν συνήθως σημαντικό κόστος για τις ίδιες τις χώρες και σε άλλες χώρες, μέσω της μετάδοσης. Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λογαριασμού κεφαλαίου είναι να αντιμετωπιστούν στη γέννησή τους, πριν εξελιχθούν σε μία πλήρως ανεπτυγμένη κρίση.
Διοικητική διάρθρωση
Ανώτατο διοικητικό όργανο του ΔΝΤ είναι το λεγόμενο «Συμβούλιο των Διοικητών» στο οποίο εκπροσωπείται κάθε κράτος μέλος μ΄ ένα Διοικητή και έναν αναπληρωματικό για πέντε συνεχή έτη. Το Συμβούλιο αυτό συνέρχεται μία φορά ετησίως στη λεγόμενη «Τακτική Σύνοδο». Κατά τη διάρκεια της συνόδου αυτής εγκρίνονται τα πεπραγμένα του Οργανισμού, εκλέγονται νέοι διευθυντές, ενώ λαμβάνονται διάφορες αποφάσεις όπως π.χ. τυχόν αλλαγή ισοτιμιών, περί εισόδου νέων μελών κ.λπ.
Ο Διοικητικός Διευθυντής του Συμβουλίου προΐσταται του Εκτελεστικού Συμβουλίου καθώς και όλου του προσωπικού του Οργανισμού.
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο ασχολείται κυρίως με θέματα τρέχουσας φύσεως του Οργανισμού, αφού για τα σημαντικότερα επιλαμβάνεται αυτό τούτο το Συμβούλιο των Διοικητών.
Εμπλοκή ΔΝΤ στην Αργεντινή
Έντονη κριτική έχει δεχθεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τις πρακτικές που ακολούθησε στην περίπτωση της Αργεντινής από το 1991, όταν προχώρησε σε συμφωνία με την ηγεσία της χώρας, με στόχο την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της, καθώς και του υπερπληθωρισμού, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την de facto σύνδεση του αργεντίνικου νομίσματος (πέσο) με το αμερικανικό δολάριο.
Η εν λόγω συμφωνία φάνηκε προς στιγμήν να λειτουργεί θετικά, καθώς υπήρξε θεαματική μείωση του πληθωρισμού, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης έφτασε στην περίοδο εκείνη το 6%, από τους υψηλότερους στον κόσμο.
Ωστόσο, μετά το 1998 η χώρα αντιμετώπισε τεράστιο πρόβλημα, καθώς άρχισε να ανατιμάται με ταχείς ρυθμούς το δολάριο και συγχρόνως υποτιμήθηκε το νόμισμα της Βραζιλίας, που ήταν ο βασικός εμπορικός της εταίρος. Η χώρα παρέμεινε εγκλωβισμένη στη συμφωνία της με το ΔΝΤ και δεν προχώρησε στην υποτίμηση του νομίσματός της έναντι του δολαρίου, καθώς μία τέτοια κίνηση ήταν πιθανό να δημιουργήσει μεγάλες εκροές κεφαλαίων.
Το Δεκέμβριο του 2001 η χώρα της Λατινικής Αμερικής οδηγήθηκε ένα βήμα πριν τηχρεοκοπία, με την ανεργία να σκαρφαλώνει στο 20% και περίπουτον μισό πληθυσμό της (15 εκατ. πολίτες) να βρίσκεται στο όριο τηςφτώχειας.
Από την πλευρά του, το ΔΝΤ παραδέχτηκε ότι έγιναν σειρά λανθασμένων χειρισμών από τα στελέχη του, αν και έριξε την κύρια ευθύνη στην κυβέρνηση της Αργεντινής, καθώς, όπως υποστήριξε, προχώρησε στην κήρυξη της χρεοκοπίας, δηλαδή στην παύση αποπληρωμής του εξωτερικού χρέους, χωρίς την έγκριση του Ταμείου.
Η περίπτωση της Ουγγαρίας
Σειρά σκληρών δημοσιονομικών μέτρων κλήθηκε να πάρει στα τέλη τ0υ 2008 η Ουγγαρία, η οποία προσέφυγε στο ΔΝΤ, παρουσιάζοντας σημαντικό δημοσιονομικό έλλειμμα και αδυναμία πληρωμών.
Συγκεκριμένα, το Νοέμβριο του 2008 η κυβέρνηση της Ουγγαρίας σύναψε δάνειο ύψους 12,5 δισ. ευρώ με το ΔΝΤ, 6,5 δισ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ένα δισ. ευρώ με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Τα μέτρα στα οποία προχώρησε το οικονομικό επιτελείο της Ουγγρικής κυβέρνησης θυμίζουν σε γενικές γραμμές τα σκληρά πακέτα μέτρων που πήρε η χώρα μας. Αναλυτικότερα, ορισμένα από τα μέτρα είναι τα εξής:
- Πάγωμα των μισθών του δημοσίου για δύο χρόνια με παράλληλη περικοπή του 13ου μισθού των δημοσίων υπαλλήλων, μείωση των κρατικών επιχορηγήσεων προς τις τοπικές αυτοδιοικήσεις και τον αγροτικό τομέα, σταδιακή αύξηση από το 2012 της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 65 έτη, αναπροσαρμογή των συντάξεων και περικοπή του δώρου Χριστουγέννων.
- Μείωση κατά 10% των επιδομάτων ασθενείας και αναπηρίας.
- Αύξηση από την 1η Ιουλίου 2009 του ΦΠΑ από 20% στο 25%, καθώς και της φορολογίας στη βενζίνη, στα τσιγάρα και τα ποτά κατά 6%. Στα είδη πρώτης ανάγκης, ψωμί, γαλακτοκομικά, θέρμανση ορίστηκε ΦΠΑ 18%.
Τα πρώτα αποτελέσματα των μέτρων φανερώνουν μία σημαντική μείωση των μισθών κατά 2,1%, πτώση στην κατανάλωση των νοικοκυριών κατά 7%, ενώ σημαντική κάμψη παρουσίασαν όλοι οι παραγωγικοί τομείς της χώρας, με τη βιομηχανική και αγροτική παραγωγή να είναι μειωμένες κατά 17%.
mitakis@voria.gr
Μεγάλος θόρυβος έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό για το ενδεχόμενο προσφυγής της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), καθώς κάτι τέτοιο πιθανότατα θα σημάνει την επιβολή νέων σκληρών δημοσιονομικών μέτρων. Ποιο είναι όμως το ΔΝΤ, που προκαλεί τόσο μεγάλο φόβο στην κοινή γνώμη; Τι βοήθεια παρέχει στις χώρες- μέλη που το καλούν; Τη λήψη ποιων δημοσιονομικών μέτρων ζητάει;
Τι είναι το ΔΝΤ
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) είναι ένας διεθνής οργανισμός ο οποίος επιβλέπει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, παρακολουθώντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τα ισοζύγια πληρωμών και προσφέροντας οικονομική και τεχνική βοήθεια όταν του ζητηθεί.
Με απλά λόγια, στόχος του ΔΝΤ είναι η παροχή οικονομικής βοήθειας σε χώρες που βρίσκονται σε άσχημη οικονομική κατάσταση, με βασική προϋπόθεση αυτές να το ζητήσουν. Η παραπάνω βοήθεια εκφράζεται στη σύναψη δανείων ή και στη διαχείριση από τον οργανισμό της οικονομίας των κρατών.
Το Ταμείο ιδρύθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 1945 στην Ουάσιγκτον, κατόπιν συνομολόγησης 39 χωρών. Η ίδρυση του Οργανισμού αυτού είχε προπαρασκευαστεί κατά τη Διεθνή Νομισματική και Χρηματοδοτική Συνδιάσκεψη που συνήλθε στο Μπρέτον Γουντς, του Νιού Χαμσάιρ των ΗΠΑ, ενάμισι χρόνο πριν (από την 1η Ιουλίου μέχρι 22 Ιουλίου του 1944). Έδρα του Οργανισμού ορίσθηκε η Ουάσιγκτον ως πρωτεύουσα της χώρας με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής.
Το ΔΝΤ απαριθμεί σήμερα 182 χώρες μέλη, καθεμία από τις οποίες κατέχει μία συγκεκριμένη ποσόστωση στον οργανισμό. Για τη λήψη σημαντικών αποφάσεων απαιτείται πλειοψηφία άνω του 85%. Η χώρα- μέλος με τη μεγαλύτερη ποσόστωση είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες κατέχουν το 17,09%. Παράλληλα, το 33% των ψήφων προέρχεται από ευρωπαϊκές χώρες.
Επιπλέον οντότητες όπως η ΕΕ, η ΕΚΤ, η Eurostat, οι Παλαιστινιακές Αρχές, το Χονγκ Κονγκ κ.α, χωρίς να είναι μέλη του ΔΝΤ, συνεισφέρουν στατιστικά δεδομένα.
Τα δάνεια του ΔΝΤ
Το ύψος των δανείων που συνάπτει το ΔΝΤ με τις χώρες που το έχουν ανάγκη ισούται με το δεκαπλάσιο της ποσόστωσης τους (quota) στον οργανισμό, με προϋπόθεση οι χώρες αυτές να έχουν καλό δημοσιονομικό παρελθόν. Συγκεκριμένα, η χώρα μας, η οποία κατατάσσεται στα παραπάνω κράτη, είναι δυνατόν να συνάψει δάνειο («Stand – By Arrangement») 10πλάσιο του ποσοστού της (το οποίο είναι 823 SDRs Special Drawing Rights, με ένα δολάριο να αντιστοιχεί σε 0,65 SDRs), δηλαδή περίπου 10 δισ. ευρώ.
Όσον αφορά στα επιτόκια, για ποσό που ανέρχεται μέχρι το διπλάσιο της ποσόστωσης κάθε χώρας, το ΔΝΤ παρέχει δάνεια με επιτόκιο 1,26%, στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί 2% για τα συμπληρωματικά ποσά. Έτσι, για παράδειγμα, εάν μία χώρα όπως η Ελλάδα- της οποίας το quota ανέρχεται στα 930 εκατ. ευρώ- ζητήσει δάνειο από το ΔΝΤ ύψους 10 δισ. ευρώ, θα κληθεί να πληρώσει επιτόκιο 1,26% για τα πρώτα 1,86 δισ. και 3,26% για τα υπόλοιπα 8,14 δισ. ευρώ. Βέβαια, το ΔΝΤ θα δανείζει με επιτόκιο 2,5% με 3%, όποια ευρωπαϊκή χώρα επιλέξει να χρησιμοποιήσει τον νεοσύστατο μηχανισμό στήριξης, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με την ΕΕ, στη σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου, εξαιτίας της ελληνικής δημοσιονομικής κρίσης.
Η διάρκεια αποπληρωμής των δανείων ορίζεται στα 3,5- 5 χρόνια, περίοδος κατά την οποία η χώρα εισέρχεται σε σκληρή επιτήρηση. Η εν λόγω επιτήρηση σημαίνει ότι η χώρα που προσφεύγει στο ΔΝΤ υποχρεούται να προχωρήσει στη λήψη σκληρών οικονομικών μέτρων, μέσω ενός προγράμματος σταθερότητας, με κύριο στόχο την εξυγίανση των δημοσιονομικών της.
Συγκεκριμένα, τη στιγμή που η κυβέρνηση μίας χώρας- μέλους ζητήσει βοήθεια από τον διεθνή οργανισμό, στελέχη του προχωρούν σε συζητήσεις με την ηγεσία με στόχο τη λήψη αποτελεσματικών οικονομικών αποφάσεων, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι βελτίωσης των δημοσιονομικών δεδομένων. Μόλις κυβέρνηση και ΔΝΤ συμφωνήσουν στο πακέτο μέτρων του προγράμματος σταθερότητας, συνάπτεται το δάνειο, το οποίο καταβάλλεται σε πολλές δόσεις, κάθε μία από τις οποίες εξαρτάται από την πορεία υλοποίησης του προγράμματος. Ειδικότερα, η κυβέρνηση περιγράφει τις λεπτομέρειες του οικονομικού της προγράμματος σε μια «επιστολή πρόθεσης» προς τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΔΝΤ.
Το άρθρο Ι των «Άρθρων Συμφωνίας» του ΔΝΤ ορίζει ότι «ο σκοπός δανεισμού είναι να δοθεί εμπιστοσύνη στις χώρες- μέλη καθιστώντας τους πόρους του οργανισμού προσωρινά διαθέσιμους, υπό κατάλληλες εγγυήσεις, παρέχοντάς τους με αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να διορθώσουν λάθη στο ισοζύγιο πληρωμών τους, χωρίς να προσφύγουν σε μέτρα καταστροφικά για την εθνική ή διεθνή τους ευημερία».
Ειδικότερα, ο δανεισμός του ΔΝΤ εξυπηρετεί τρεις βασικούς σκοπούς:
- Ομαλοποιεί την προσαρμογή μίας χώρας σε διάφορες κρίσεις, γεγονός που τη βοηθάει να αποφύγει την ανάρμοστη οικονομική προσαρμογή, κάτι που θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρό, τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και για άλλες, μέσω της οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κυματωδών επιδράσεων (μιάσματα).
- Τα προγράμματα του ΔΝΤ βοηθούν στην απελευθέρωση άλλων μορφών χρηματοδότησης, δρώντας ως καταλύτης για άλλους δανειστές. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το πρόγραμμα μπορεί να χρησιμεύσει ως ένδειξη ότι η χώρα έχει υιοθετήσει μια καλή πολιτική, ενισχύοντας την αξιοπιστία της πολιτικής και την αύξηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
- Ο δανεισμός από το ΔΝΤ μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των κρίσεων. Η εμπειρία είναι σαφής: κρίσεις λογαριασμού κεφαλαίων προκαλούν συνήθως σημαντικό κόστος για τις ίδιες τις χώρες και σε άλλες χώρες, μέσω της μετάδοσης. Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων λογαριασμού κεφαλαίου είναι να αντιμετωπιστούν στη γέννησή τους, πριν εξελιχθούν σε μία πλήρως ανεπτυγμένη κρίση.
Διοικητική διάρθρωση
Ανώτατο διοικητικό όργανο του ΔΝΤ είναι το λεγόμενο «Συμβούλιο των Διοικητών» στο οποίο εκπροσωπείται κάθε κράτος μέλος μ΄ ένα Διοικητή και έναν αναπληρωματικό για πέντε συνεχή έτη. Το Συμβούλιο αυτό συνέρχεται μία φορά ετησίως στη λεγόμενη «Τακτική Σύνοδο». Κατά τη διάρκεια της συνόδου αυτής εγκρίνονται τα πεπραγμένα του Οργανισμού, εκλέγονται νέοι διευθυντές, ενώ λαμβάνονται διάφορες αποφάσεις όπως π.χ. τυχόν αλλαγή ισοτιμιών, περί εισόδου νέων μελών κ.λπ.
Ο Διοικητικός Διευθυντής του Συμβουλίου προΐσταται του Εκτελεστικού Συμβουλίου καθώς και όλου του προσωπικού του Οργανισμού.
Το Εκτελεστικό Συμβούλιο ασχολείται κυρίως με θέματα τρέχουσας φύσεως του Οργανισμού, αφού για τα σημαντικότερα επιλαμβάνεται αυτό τούτο το Συμβούλιο των Διοικητών.
Εμπλοκή ΔΝΤ στην Αργεντινή
Έντονη κριτική έχει δεχθεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τις πρακτικές που ακολούθησε στην περίπτωση της Αργεντινής από το 1991, όταν προχώρησε σε συμφωνία με την ηγεσία της χώρας, με στόχο την αντιμετώπιση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της, καθώς και του υπερπληθωρισμού, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την de facto σύνδεση του αργεντίνικου νομίσματος (πέσο) με το αμερικανικό δολάριο.
Η εν λόγω συμφωνία φάνηκε προς στιγμήν να λειτουργεί θετικά, καθώς υπήρξε θεαματική μείωση του πληθωρισμού, ενώ ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης έφτασε στην περίοδο εκείνη το 6%, από τους υψηλότερους στον κόσμο.
Ωστόσο, μετά το 1998 η χώρα αντιμετώπισε τεράστιο πρόβλημα, καθώς άρχισε να ανατιμάται με ταχείς ρυθμούς το δολάριο και συγχρόνως υποτιμήθηκε το νόμισμα της Βραζιλίας, που ήταν ο βασικός εμπορικός της εταίρος. Η χώρα παρέμεινε εγκλωβισμένη στη συμφωνία της με το ΔΝΤ και δεν προχώρησε στην υποτίμηση του νομίσματός της έναντι του δολαρίου, καθώς μία τέτοια κίνηση ήταν πιθανό να δημιουργήσει μεγάλες εκροές κεφαλαίων.
Το Δεκέμβριο του 2001 η χώρα της Λατινικής Αμερικής οδηγήθηκε ένα βήμα πριν τηχρεοκοπία, με την ανεργία να σκαρφαλώνει στο 20% και περίπουτον μισό πληθυσμό της (15 εκατ. πολίτες) να βρίσκεται στο όριο τηςφτώχειας.
Από την πλευρά του, το ΔΝΤ παραδέχτηκε ότι έγιναν σειρά λανθασμένων χειρισμών από τα στελέχη του, αν και έριξε την κύρια ευθύνη στην κυβέρνηση της Αργεντινής, καθώς, όπως υποστήριξε, προχώρησε στην κήρυξη της χρεοκοπίας, δηλαδή στην παύση αποπληρωμής του εξωτερικού χρέους, χωρίς την έγκριση του Ταμείου.
Η περίπτωση της Ουγγαρίας
Σειρά σκληρών δημοσιονομικών μέτρων κλήθηκε να πάρει στα τέλη τ0υ 2008 η Ουγγαρία, η οποία προσέφυγε στο ΔΝΤ, παρουσιάζοντας σημαντικό δημοσιονομικό έλλειμμα και αδυναμία πληρωμών.
Συγκεκριμένα, το Νοέμβριο του 2008 η κυβέρνηση της Ουγγαρίας σύναψε δάνειο ύψους 12,5 δισ. ευρώ με το ΔΝΤ, 6,5 δισ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ένα δισ. ευρώ με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Τα μέτρα στα οποία προχώρησε το οικονομικό επιτελείο της Ουγγρικής κυβέρνησης θυμίζουν σε γενικές γραμμές τα σκληρά πακέτα μέτρων που πήρε η χώρα μας. Αναλυτικότερα, ορισμένα από τα μέτρα είναι τα εξής:
- Πάγωμα των μισθών του δημοσίου για δύο χρόνια με παράλληλη περικοπή του 13ου μισθού των δημοσίων υπαλλήλων, μείωση των κρατικών επιχορηγήσεων προς τις τοπικές αυτοδιοικήσεις και τον αγροτικό τομέα, σταδιακή αύξηση από το 2012 της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 65 έτη, αναπροσαρμογή των συντάξεων και περικοπή του δώρου Χριστουγέννων.
- Μείωση κατά 10% των επιδομάτων ασθενείας και αναπηρίας.
- Αύξηση από την 1η Ιουλίου 2009 του ΦΠΑ από 20% στο 25%, καθώς και της φορολογίας στη βενζίνη, στα τσιγάρα και τα ποτά κατά 6%. Στα είδη πρώτης ανάγκης, ψωμί, γαλακτοκομικά, θέρμανση ορίστηκε ΦΠΑ 18%.
Τα πρώτα αποτελέσματα των μέτρων φανερώνουν μία σημαντική μείωση των μισθών κατά 2,1%, πτώση στην κατανάλωση των νοικοκυριών κατά 7%, ενώ σημαντική κάμψη παρουσίασαν όλοι οι παραγωγικοί τομείς της χώρας, με τη βιομηχανική και αγροτική παραγωγή να είναι μειωμένες κατά 17%.
