Σε μια πρωτοφανή κίνηση, το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα τον πλήρη φάκελο των διαπραγματεύσεων του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, στις πρόσφατες συνεδριάσεις του Eurogroup, στις 11 και 16 Φεβρουαρίου.
Στον φάκελο περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις του κ. Βαρουφάκη, δύο non paper της ελληνικής κυβέρνησης στο ένα από τα οποία περιλαμβάνονται αναφορές για τις εργασίες των τεχνικών κλιμακίων στις 13 και 14 Φεβρουαρίου, το προσχέδιο Μοσκοβισί που απορρίφθηκε και το σχέδιο δήλωσης του τελευταίου Eurogroup που απορρίφθηκε από την ελληνική πλευρά. (Δείτε αναλυτικά τον σχετικό φάκελο εδώ).
Τι ζητάει η κυβέρνηση
Όπως προκύπτει από τις δύο εισηγήσεις του υπουργού Οικονομικών (η πρώτη μπορεί να χαρακτηριστεί ως πολιτική, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει πιο συγκεκριμένα στοιχεία, προτάσεις και δεσμεύσεις), η ελληνική κυβέρνηση ζητεί από τους ευρωπαίους εταίρους να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος, ένα πρόγραμμα-γέφυρα (A Bridge Program) διάρκειας 4-6 μηνών.
Στα αιτήματα της ελληνικής πλευράς περιλαμβάνονται:
- πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ για το 2015, και όχι 3% όπως προβλέπεται από το μνημόνιο. Σε εκτενή του ανάλυση ο υπουργός Οικονομικών εξηγεί προς τους ευρωπαίους συναδέλφους του ότι με πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% και ονομαστική ανάπτυξη 4%, η προβολή χρέους υποχωρεί στο 120% του ΑΕΠ το 2020.
- συνδρομή του ELA και του ευρωσυστήματος για την επιπρόσθετη έκδοση εντόκων γραμματίων, προκειμένου να εξυπηρετηθούν κανονικά οι ανάγκες αποπληρωμής των δόσεων προς τους δανειστές, οι οποίες υπολογίζονται σε 17 δισ. ευρώ το 2015
- πληρωμή των 1,9 δισ. ευρώ που αφορούν κέρδη της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα, προκειμένου να διευκολυνθεί η ελληνική κυβέρνηση να καταβάλλει το ποσό των 5,2 δισ. ευρώ που πρέπει να πληρώσει στο ΔΝΤ έως τον Ιούνιο. Ο κ. Βαρουφάκης υπογραμμίζει τη βούληση της κυβέρνησης να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις, ενώ ζητεί να πληρωθούν τα 1,9 δισ. ευρώ απευθείας στο ΔΝΤ
- ελαστικότητα του ELA και αύξηση του ορίου έκδοσης εντόκων γραμματίων
Σημειώνεται πως ο κ. Βαρουφάκης αναφέρθηκε και στις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, που ανέρχονται σε πληρωμές 6,7 δισ. ευρώ προς την ΕΚΤ, οι οποίες, όπως είπε, δημιουργούν πολύ μεγάλες πιέσεις στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδα το 2015. Για αυτό, ζητεί αν υπάρξει συμφωνία πριν από το καλοκαίρι, κυρίως με τη συνδρομή του ΔΝΤ, ώστε να βρεθούν λύσεις και οι πηγές χρηματοδότησης για την κάλυψη των συγκεκριμένων αναγκών.
Για τι δεσμεύεται
Στην εισήγησή του στο Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου, ο Γιάνης Βαρουφάκης επανέλαβε σε αρκετά σημεία τη βούληση της νέας κυβέρνησης να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και να μην προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες. Παρουσίασε συγκεκριμένα τρεις ελληνικές δεσμεύσεις (conditionalities):
- απόλυτη τήρηση των όρων της δανειακής σύμβασης (loan agreement), διαχωρίζοντάς την από το μνημόνιο
- δεν θα ληφθούν μέτρα που θέτουν σε κίνδυνο την ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού
- δεν θα υπάρξει μονομερής ενέργεια σε ό,τι αφορά τη μείωση του ελληνικού χρέους
Σημειώνεται πως ο υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε στα μέτρα που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, όπως η επαναπρόσληψη των καθαριστριών, των σχολικών φυλάκων και των εργαζομένων στη δημόσια τηλεόραση, τα οποία, όπως είπε δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος και δεν επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
Ακόμη, δεσμεύθηκε για μεταρρυθμίσεις σε επτά τομείς και συγκεκριμένα:
- πάταξη της γραφειοκρατίας μέσω νόμου που απαγορεύει σε δημόσιες υπηρεσίας να ζητούν προσωπικές ή επιχειρηματικές πληροφορίες ή έγγραφα που το κράτος ήδη κατέχει
- φορολογική μεταρρύθμιση με στόχο τη μεγαλύτερη ανεξαρτησία και διαφάνεια
- δημιουργία ενός αποτελεσματικού και φορολογικά δίκαιου δικαστικού συστήματος
- σύγχρονο σύστημα πτωχεύσεων
- δικαστικές μεταρρυθμίσεις
- δημιουργία ενός νέου και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που ενισχύει τη διαφάνεια και την απόδοση των φορολογικών εσόδων για το κράτος
- χτύπημα στα διάφορα καρτέλ
«Mη ρεαλιστικός ο στόχος των αποκρατικοποιήσεων»
Όπως προκύπτει από non paper της ελληνικής κυβέρνησης, ο στόχος για έσοδα 22,3 δισ. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις έως το 2020 κρίνεται μη ρεαλιστικός.
Συγκεκριμένα, ο ΥΠΟΙΚ παρέθεσε στοιχεία που δείχνουν ότι τα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεων είναι από το 2011 κατώτερα των προσδοκιών. Ειδικότερα, ενώ ο αρχικός στόχος ήταν τα 50 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις έως το 2016, στην πράξη αυτά τα έσοδα ανήλθαν σε 1,6 δισ ευρώ το 2011, μηδέν το 2012, 1 δισ. ευρώ το 2013 και αναμένεται να φθάσει στα 1,5 δισ. ευρώ το 2014 και στα 2,2 δισ. ευρώ το 2015.
Σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να διακόψει αυτή τη συστημική προσέγγιση στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων. Από αυτή τη στάση αναμένεται να προκύψει έλλειμμα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, αλλά θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερα έσοδα μακροπρόθεσμα.
Η φετινή τρύπα στον στόχο για έσοδα 2,2 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις θα μπορούσε να καλυφθεί κατά ένα μεγάλο μέρος από τα κέρδη ύψους 1,9 δισ. ευρώ της ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα. Τόνισε ακόμη πως δημοσιεύματα τα οποία αναφέρονταν σε ακύρωση της ιδιωτικοποίησης του λιμανιού στον Πειραιά και επισημαίνει πως «δεν θα μπορούσαν να απέχουν περισσότερο από την αλήθεια».
